ပဉ္စမဟလ္လကတ္ထေရဝတ္ထုဂါထာ

၂၀-မဂ္ဂဝဂ်

၈-ပဉ္စမဟလ္လကတ္ထေရဝတ္ထုအဋ္ဌကထာဂါထာ

၅၁၅။ အပိ နု ဟနုကာ သန္တာ, မုခဉ္စ ပရိသုဿတိ၊
ဩရမာမ န ပါရေမ, ပူရတေဝ မဟောဒဓိ။

နော၊ ငါတို့၏။ ဟနုကာ၊ မေး (နှုတ်သီး) တို့သည်။ အပိ၊ စင်စစ်။ သန္တာ၊ ပင် ပန်းပါကုန်၏။ မုခဉ္စ၊ ခံတွင်းသည်လည်း။ ပရိသုဿတိ၊ ခြောက်သွေ့၏။ (မယံ၊ ငါတို့ သည်။) ဩရမာမ၊ မဟာသမုဒြာရေကို ခပ်၍ သွန်ပစ်ပါကုန်၏။ န ပါရေမ၊ ရေကို မကုန်ခန်းစေနိုင်ကုန်။ ဝါ၊ ရေကုန်ခန်းအောင် မပြုလုပ်နိုင်ပါကုန်။ မဟောဒဓိ၊ သမုဒြာ သည်။ ပူရတေဝ၊ ပြည့်မြဲ ပြည့်နေသည်သာ။ (ဋ္ဌ-၂၂၄)

၂။ အပိ နု။ ။ “အပိ နော”ဟု တည်၊ ဝမောဒုဒန္တာနံသုတ်၌ အန္တသဒ္ဒါ, တေသုဝုဒ္ဓိတို့ ဖြင့် ဩကို ဥပြု၊ [ရှေ့ဝိဗော၊၁၆၊ နောက် ကစ်ဘာ၊၁၊၁၀၅။] (တစ်နည်း) လောပဉ္စ တတြာကာရောဖြင့် နော၏ဩကိုချေ, ထိုသုတ်စသဒ္ဒါဖြင့် ဥလာ(ဝိဗော၊၂၂)၊ (တစ်နည်း) နောဿ နု အမှတ္ထေ(နီတိ-၅၂၄)သုတ်, ဗဟုဝစနေသု ဝေါ နော၌ “ဝေါ နော”ဟူသော သဒ္ဒါပိုဖြင့် နောကို နုပြု။(ဝိဗော၊၆၅) [အပိ နု ဟနုကာ သန္တာတိ အပိ နော ဟနုကာ သန္တာ၊ အပိ အမှာကံ ဟနုကာ ကိလန္တာ၊-ဇာ၊ဋ္ဌ၊၁၊၅၂၄။]

၃။သန္တာ။ ။ “ကိလန္တာ” ဟု ဖွင့်သဖြင့် သန္တသဒ္ဒါ ခေဒ(ပင်ပန်းခြင်း)အနက်ဟော တည်း၊ ဤအနက်ကိုဟောလျှင် အရအားလျော်စွာ ပုရိသာဒိ, စိတ္တာဒိ, ကညာဒိ ဖြစ်နိုင်ရာ ဤ ၌ ကညာဒိတည်း(နီတိပဒ-၂၃၈၊ နိရုတ္တိ၊၈၈)၊ “သမ္မန္တိ ခိဇ္ဇန္တီတိ သန္တာ(နိရုတ္တိ၊၄၈၈)”ဟုပြု။

၄။ပါရေမ။ ။ ပါရ(ကမ္မသာဓန-အလုပ်ပြီးဆုံးစေခြင်းအနက်)+စုရာဒိဏေ+မ၊ (တစ် နည်း) ဓာတွတ္ထေ နာမသ္မိ(မောဂ်-၅, ၁၂)သုတ်ဖြင့် ပါရံဟူသော ဒုတိယန္တနာမ်ပုဒ်နောင် ကရ ဓာတ်၏အနက်၌ ဣပစ္စည်းသက်၊ ဣ-ကို ဧပြုဟု ကြံ။

ပဉ္စမဟလ္လကတ္ထေရဝတ္ထုပါဠိဂါထာ

၅၁၆။ ဝနံ ဆိန္ဒထ မာ ရုက္ခံ, ဝနတော ဇာယတေ ဘယံ၊
ဆေတွာ ဝနဉ္စ ဝနထဉ္စ, နိဗ္ဗနာ ဟောထ ဘိက္ခဝေါ။

ဘိက္ခဝေါ၊ ရဟန်းတို! (တုမှေ၊ သင်တို့သည်။) ဝနံ၊ ကိလေသာဟူ, ထူထပ်သော တောကို။ ဆန္ဒထ၊ အရဟတ္တမဂ်, ဉာဏ်လက်နက်ဖြင့်, ပယ်ဖျက်ဖြတ်တောက်လိုက်ကြ လော။ ရုက္ခံ၊ ပကတိတောတွင်, သစ်ဝါးပင်ကို။ မာ ဆိန္ဒထ၊ မဖြတ်ကြလင့်။ ဝနတော၊ ကိလေသာဟူ, ထူထပ်သောတောမှ။ ဝါ၊ ကြောင့်။ ဘယံ၊ ဇာတိဇရာ, အစဖြာ၍, များစွာ ထောင်သောင်း, ဘေးအပေါင်းသည်။ ဇာယတေ၊ ဖြစ်၏။ ဝနဉ္စ၊ ဘဝငင်တတ်, ထူထပ် ကြီးစွာ, ကိလေသာတောကိုလည်းကောင်း။ ဝါ၊ ရှေးဥုးဖြစ်လာ, ကိလေသာတောကို လည်းကောင်း။ ဝနထဉ္စ၊ ပဝတ္တိကျိုးပြု, သေးနုမှန်စွာ, ကိလေသာတောကိုလည်းကောင်း။ ဝါ၊ နောက်နောက်ဖြစ်လာ, ကိလေသာတောကိုလည်းကောင်း။ ဆေတွာ၊ အရဟတ္တမဂ်, ဉာဏ်လက်နက်ဖြင့်, ပယ်ဖျက်ဖြတ်တောက်ပြီး၍။ နိဗ္ဗနာ၊ ကိလေသာဟူ, ထူထပ်လေဘိ, တောမရှိကုန်သည်။ ဟောထ၊ ဖြစ်ကြကုန်လော။ (ပါ-၂၈၃)

၁။ဝနံ ဝနထံ။ ။ တံ တံ အာရမ္မဏံ ဝနတိ ဘဇတိ အလီ’ယတီတိ ဝနံ၊ ဝနတိ ယာစတီတိ ဝနံ၊ ဝနံ ဝိယာတိ ဝနံ(အဘိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၉၆-၇)၊ ရာဂသင်္ခါတံ သိနေဟံ ဝမတီတိ ဝနံ၊ [ဝမု+အ၊] ဟီနံ လာမကံ ဝံ အကုသလစိတ္တံ နေတီတိ ဝနံ၊ [ဝ+နီ+အ၊ ဝသဒ္ဒါ စိတ်အနက်ဟော၊] ဝနေ ထာတိ တိဋ္ဌတီတိ ဝနထော(တောငယ်)၊ [ဝန+ထာ+အ၊-နီတိဓာတု-၆၈။] ဝနထော ဝိယာတိ ဝနထော (ကိလေသာ)၊ ဝနံ ထရတိ တနောတီတိ ဝနထော၊ [ဝန+ထရ+ကွိ၊-သုတ္တနိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၂၂။] ဝနမိဝ ထရတိ တနောတီတိ ဝနထော(သူစိ)၊ ဝနတိ ယေနာတိ ဝနထော၊ [ဝန သမ္ဘတ္တိယံ+ ထ၊-ဓာန်-ဋီ-၁၆၃။]

၅၁၇ ။ ယာဝ ဟိ ဝနထော န ဆိဇ္ဇတိ, အဏုမတ္တောပိ နရဿ နာရိသု၊
ပဋိဗဒ္ဓမနောဝ တာဝ သော, ဝစ္ဆော ခီရပကောဝ မာတရိ။

ဟိ၊ တိုက်တွန်းသင့်၏။ [အနက်မဲ့လည်း ကြံကြ၏။] ယာဝ၊ အကြင်မျှလောက် ကာလပတ်လုံး။ နရဿ၊ ယောကျ်ား၏။ ဝါ၊ မှာ။ နာရီသု၊ မိန်းမတို့၌။ အဏုမတ္တောပိ၊ အဏုမြူအတိုင်းရှည်ရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ ဝါ၊ အဏုမြူမျှလောက်လည်းဖြစ်သော။ ဝနထော၊ ကိလေသာတည်းဟူသော တောသည်။ န ဆိဇ္ဇတိ၊ မပြတ်သေး။ တာဝ၊ ထို မပြတ်သေးသမျှ ကာလပတ်လုံး။ ခီရပကော၊ နို့စို့ဆဲဖြစ်သော။ ဝါ၊ နို့မပြတ်သေးသော။ [ခီရံ+ပိဝတီတိ ခီရပကော၊ ခီရ+ပါ+ဏွု။] ဝစ္ဆော၊ နွားငယ်သည်။ မာတရိ၊ မိခင်နွားမ၌။ ပဋိဗဒ္ဓမနော ဣဝ၊ ငြိကပ်တွယ်တာသော စိတ်ရှိသကဲ့သို့။ (တထာ၊ ထို့အတူ။) သော၊ ထို ယောက်ျားသည်။ (နာရီသု၊ တို့၌။) ပဋိဗဒ္ဓမနောဝ၊ ငြိကပ်တွယ်တာသော စိတ်ရှိသည်။ (ဟောတိ၊ ၏။) (ပါ-၂၈၄)

ပဉ္စမဟလ္လကတ္ထေရဝတ္ထုဂါထာနိဿယပြီးပြီ။