ဘဒ္ဒါကာပိလာနီထေရီအကြောင်း
(၁၀) ဘဒ္ဒါကာပိလာနီထေရီအကြောင်း
(ဤဘဒ္ဒါကာပိလာနီ ထေရီမ၏ အကြောင်းအရာသည် အရှင်မဟာကဿပမထေရ်၏ အကြောင်းအရာနှင့် ဆက်စပ်လျက်ရှိ၏။ အောက် အခဏ်း ၄၃၊ စာမျက်နှာ ၁ဝဝ-ကစ၍ အကြောင်းအရာ အကျယ်ကို ဖွင့်ဆိုပြီးဖြစ်သဖြင့် အဋ္ဌကထာ၌ ဤဘဒ္ဒါကာပိလာနီ ထေရီမအကြောင်းကို အကျဉ်းမျှသာ ဖွင့်ဆိုအပ်လေသည်။ ဗုဒ္ဓဝင်စာတော်ဖတ် သူတော်စင် ပရိသတ်သည် ဤမဟာဗုဒ္ဓဝင် ဆဋ္ဌမတွဲ အခဏ်း ၄၃၊ စာမျက်နှာ ၁၀၀၊ (၄) အရှင်မဟာကဿပမထေရ်အကြောင်းကို ပြန်လည်သုံးသပ် ဖတ်ရှုကုန်ရာ၏။ ဤ၌မူ အဋ္ဌကထာ ဖွင့်ပြချက်အတိုင်း အကျဉ်းမျှသာ ရေးသားဖော်ပြပေအံ့)-
၁၂၅
(က) ထေရီမ၏ ရှေးဆုတောင်း
ဤဘဒ္ဒါကာပိလာနီ ထေရီမအလောင်း အမျိုးကောင်းသမီးသည် ပဒုမုတ္တရမြတ်စွာ လက်ထက်တော်အခါဝယ် ဟံသာဝတီ မင်းနေပြည်၌ ဝေဒေဟသူဌေးကြီး၏ အိမ်ရှင်မ သူဌေးကတော်ဖြစ်၍ မြတ်စွာဘုရား၏ တရားဒေသနာကို ကြားနာစဉ် မြတ်စွာဘုရားရှင်က ဘိက္ခုနီထေရီမတပါးကို ရှေး၌ဖြစ်ဘူးသည့် ခန္ဓာအစဉ်ကို အောက်မေ့နိုင်ကြသည့် ဘိက္ခုနီအပေါင်းတို့တွင် အသာဆုံး အမြတ်ဆုံး = ဧတဒဂ်ရာထူး၌ ထားတော်မူသည်ကို တွေ့မြင်ရ၍ အားကျကာ အဓိကာရကောင်းမှု ကုသိုလ်ကို ပြုပြီးလျှင် ထိုရာထူးဌာနန္တရကို ဆုတောင်းပတ္ထနာမှု ပြုခဲ့လေသည်။
သူကြွယ်ကတော်ဘဝ
ထိုသူဌေးကတော်သည် ကမ္ဘာတသိန်းပတ်လုံး နတ်ပြည် လူ့ပြည်တို့၌ ကျင်လည်ခဲ့၍ အောက် စာမျက်နှာ ၁၁၁-၌ လာသောအတိုင်း ဗာရာဏသီပြည်ဝယ် သူကြွယ်ကတော်ဖြစ်၍ သူကြွယ်၏နှမနှင့် ခိုက်ရန်ငြင်းခုံမှု ပြုကြစဉ် ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ အရှင်မြတ်တပါး ဆွမ်းခံကြွလာ၍ သူကြွယ်၏နှမက ဆွမ်းလှူပြီးလျှင် သူကြွယ်ကတော်ကို ထိပါး၍ ဆုတောင်းလေရာ သူကြွယ်ကတော်သည် မခံမရပ်နိုင်ဖြစ်၍ အရှင်ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ၏ လက်တော်မှ သပိတ်ကိုယူ၍ ဆွမ်းကို စွန့်သွန်ပြီးလျှင် ရွှံ့ညွန်အပြည့်ထည့်၍ လှူသောအခါ ရပ်ရွာနေ မြင်သူအားလုံး၏ ဆုံးမပြောဆိုချက်အရ သတိသံဝေဂ အရှက်ရပြီးလျှင် တဖန် သပိတ်ကိုယူ၍ ရွှံ့ညွန်ကို စွန့်သွန်ပြီးလျှင် သပိတ်ကို စင်ကြယ်အောင် ဆေးကြောပြီးနောက် နံ့သာမှုန့်ဖြင့် ပွတ်တိုက်၍ စတုမဓုအပြည့် ထည့်ပြီးလျှင် ထို၏အထက်၌ ကြာတိုက်အဆင်း ဖြူဝင်းသော ထောပတ်ကို လောင်းထည့်လျက် အရောင်တလက်လက်ထွက်အောင်ပြု၍ အရှင်ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ၏လက်၌ သပိတ်ကို ဆက်ကပ်ပြီးလျှင် “ဤဆွမ်းသည် အရောင်တလက်လက် ထွက်သကဲ့သို့ တပည့်တော်မ၏ ကိုယ်သည်လည်း အရောင်တလက်လက် ထွက်သည် ဖြစ်ပါစေသတည်း”ဟု ဆုတောင်းပတ္ထနာမှု ပြုလေသည်။ ဤသို့အစရှိသည်
၁၂၆
အကြောင်းအရာအလုံးစုံကို “အရှင်မဟာကဿပမထေရ် အကြောင်း”၌ ဆိုအပ်ပြီးသော နည်းအတိုင်း သိမှတ်ရာ၏။
(ခ) နောက်ဆုံးဘဝ ရဟန်းမ-ပြုခြင်း
အထူးအားဖြင့် နောက်ဆုံးဘဝ ရဟန်းပြုကြသောအခါ အရှင်မဟာကဿပ မထေရ်သည် လက်ျာလမ်းကို ယူတော်မူ၍ မြတ်စွာဘုရား၏ အထံတော် ဗဟုပုတ္တကအမည်ရှိသော ပညောင်ပင်ရင်းသို့ သွားရောက်လေ၏။ ဤဘဒ္ဒါကာပိလာနီ သူဌေးကတော်ကလေးသည်ကား မာတုဂါမများ ရဟန်းပြုရန် အခွင့်မပြုသေးသောကြောင့် လက်ဝဲလမ်းကိုယူ၍ ပရိဗိုဇ်မများအရာမ်သို့ သွားရောက်ကာ ပရိဗိုဇ်ရဟန်းမကလေး ပြုလုပ်ရှာလေသည်။ ဘဒ္ဒါကာပိလာနီသည် ငါးနှစ်ကြာ ပရိဗိုဇ်ရဟန်းမ-အဖြစ်ဖြင့် နေရရှာလေသည်။ ဤအကြောင်းကို “ပဉ္စ ၀ဿာနိ နိဝသိံ၊ ပရိဗ္ဗာဇဝတေ အဟံ”-ဟူသော သူမ၏ အပဒါန်ကို ထောက်၍ သိရ၏။
ဘဒ္ဒါကာပိလာနီ ပရိဗိုဇ်ရဟန်းမ-ပြု၍ ငါးနှစ်ရှိသောအခါ မိထွေးတော်ကြီး မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် ဘိက္ခုနီသာသနာကို တောင်းပန်ခွင့်ရ၍ ကိုယ်တိုင် ရှင်ရဟန်းမ ပြုခဲ့လေသည်။ ထိုအခါ ဘဒ္ဒါကာပိလာနီ ထေရီသည် မိထွေးတော် မဟာပဇာပတိဂေါတမီ ထေရီမကြီးအထံ၌ ရှင်,ရဟန်းအဖြစ်ကို ရယူ၍ နောက်အဖို့ဝယ် ဝိပဿနာတရား ပွါးများကြိုးကုတ် အားထုတ်သဖြင့် အရဟတ္တဖိုလ်သို့ ရောက်ရှိလေသည် = ရဟန္တာထေရီမ ဖြစ်လေသည်။
(ဂ) ဧတဒဂ်ဘွဲ့ထူး ရရှိခြင်း
ဘဒ္ဒါကာပိလာနီ ထေရီမသည် ရဟန္တာဖြစ်ပြီးနောက် ရှေးဆုတောင်းပါရှိသည့်အတိုင်း ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိ အဘိညာဏ် = ရှေးကဖြစ်ဘူးသော ခန္ဓာအစဉ်ကို အောက်မေ့သိမြင်သော အဘိညာဏ်၌ အထူးသဖြင့် လေ့လာနိုင်နင်းလေသည်။ ထို့ကြောင့်ပင် မြတ်စွာဘုရားသည် နောက်တချိန်ဝယ် ဇေတဝန်ကျောင်းတော်၌
၁၂၇
နေတော်မူ၍ ဘိက္ခုနီမတို့ကို အစဉ်အတိုင်း ဧတဒဂ်ရာထူးဌာနန္တရ၌ ထားတော်မူသည်ရှိသော် ဤဘဒ္ဒါကာပိလာနီထေရီမကို-
“ဧတဒဂ္ဂံ ဘိက္ခဝေ မမ သာဝိကာနံ ဘိက္ခုနီနံ ပုဗ္ဗေနိဝါသံ အနုဿရန္တီနံ ယဒိဒံ ဘဒ္ဒါကာပိလာနီ = ရဟန်းတို့.. ရှေး၌ဖြစ်သော ခန္ဓာအစဉ်ကို အောက်မေ့တတ်ကြသော ငါဘုရား၏တပည့်မ = သာဝိကာ ဘိက္ခုနီမများစွာတို့တွင် ဘဒ္ဒါအမည်ရင်းရှိသော ကာပိလာနီ ဘိက္ခုနီသည် အသာဆုံး အမြတ်ဆုံး ဖြစ်ပေ၏”-
ဟု ချီးကျူး မိန့်မြွက်တော်မူကာ ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိအရာဝယ် အသာဆုံး အမြတ်ဆုံး = ဧတဒဂ်ရာထူး၌ ထားတော်မူလေ၏။
(ဤ၌။ ။ထေရီမ၏ မူလ မိဘတို့မှည့်ခေါ်သော အမည်ကား ဘဒ္ဒါဟူ၍ဖြစ်သည်။ အရွယ်ရောက်၍ အရှင်မဟာကဿပအလောင်း ပိပ္ပလိလုလင်နှင့် မိဘတို့က ထိမ်းမြားသောအခါ ယောက္ခမဖြစ်သူ ကပိလပုဏ္ဏား (ပိပ္ပလိလုလင်၏ဖခင်)၏ ချွေးမဖြစ်သည်ကို အစွဲပြု၍ ကာပိလာနီ တွင်သည်ဟု မှတ်ယူရာ၏)။
ဤကား ဘဒ္ဒါကာပိလာနီထေရီ အကြောင်းတည်း။
**********