မာရဝတ္ထုဂါထာ -၃
၂၄-တဏှာဝဂ်
၈-မာရဝတ္ထုပါဠိဂါထာ
အစ္ဆိန္ဒိ ဘဝသလ္လာနိ, အန္တိမောယံ သမုဿယော။
(ယော၊ အကြင်ပုဂ္ဂိုလ်သည်။) နိဋ္ဌင်္ဂတော၊ အရဟတ္တဖိုလ်ဟူသော အပြီးအဆုံး (အထွတ်အထိပ်) သို့ ရောက်ပြီ။ အသန္တာသီ၊ ရာဂဒေါသ, စသည်စိုးထိတ်, ကြောက်လန့် စိတ်ရှိသူမဟုတ်။ (မကြောက်လန့်တတ်)။ ဝီတတဏှော၊ ကင်းသော တဏှာရှိ၏။ အနင်္ဂဏော၊ ယုတ်နိမ့်သည်၏အဖြစ်သို့ ရောက်ကြောင်းကိလေသာမရှိ။ ဘဝသလ္လာနိ၊ ထိုထိုဘဝ, ရောက်ရကြောင်းရင်း, ငြောင့်တံသင်းတို့ကို။ အစ္ဆိန္ဒိ၊ ဖြတ်တောက်ပြီ။ (ဧတဿ၊ ဤပုဂ္ဂိုလ်၏။) အယံ သမုဿယော၊ ဤခန္ဓာကိုယ်သည်။ အန္တိမော၊ နောက် ဆုံးဖြစ်၏။ (ပါ-၃၅၁)
အက္ခရာနံ သန္နိပါတံ, ဇညာ ပုဗ္ဗာပရာနိ စ၊
သ ဝေ ]အန္တိမသာရီရော, မဟာပညော မဟာပုရိသော’တိ ဝုစ္စတိ။
(ယော၊ သည်။) ဝီတတဏှော၊ ကင်းသော တဏှာရှိ၏။ အနာဒါနော၊ ခန္ဓာ စသည်ဝယ် တွယ်တာစွဲလမ်းခြင်းမရှိ။ နိရုတ္တိပဒကောဝိဒေါ၊ နိရုတ္တိပဋိသမ္ဘိဒါ, ကြွင်း သော အတ္ထဓမ္မပဋိဘာနပဋိသမ္ဘိဒါအဖို့အစုတို့၌ ကျွမ်းကျင်၏။၁ အက္ခရာနံ၊ အက္ခရာ တို့၏။ သန္နိပါတံ၊ အပေါင်းအစုကိုလည်းကောင်း။ ပုဗ္ဗာပရာနိ စ၊ ရှေ့နောက်အက္ခရာ တို့ကိုလည်းကောင်း။၂ ဇညာ၊ သိ၏။ သ (သော)၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကို။ ဝေ၊ စင်စစ်။ အန္တိမသာရီရော၊ အဆုံးစွန်၌ ဖြစ်သောကိုယ်ရှိသူဟူ၍လည်းကောင်း။၃ မဟာပညောတိ၊ ကြီးသော ပညာရှိသူဟူ၍လည်းကောင်း။ မဟာပုရိသောတိ၊ မြတ်သော ယောကျ်ား ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝုစ္စတိ၊ ဆိုအပ်၏။ (ပါ-၃၅၂)
၁။နိရုတ္တိပဒကောဝိဒေါ။ ။ နိရုတ္တိအရ နိရုတ္တိပဋိသမ္ဘိဒါကို ယူ၍ ပဒအရ ကြွင်းသော အတ္ထ, ဓမ္မ, ပဋိဘာနပဋိသမ္ဘိဒါသုံးပါးကို ယူပါ၊ ပဒသဒ္ဒါ ကောဋ္ဌာသအနက်ဟောတည်း၊ “နိဒ္ဓါရေတွာ ဝစန္တိ ဝဒန္တိ ဧတာယာတိ နိရုတ္တိ(ဒီ၊ဋီ၊၁၊၃၈၁)၊ အတ္ထံ နီဟရိတွာ ဥစ္စန္တိ ဝဒန္တိ ဧတာယာတိ နိရုတ္တိ(သီဋီသစ်၊၂၊၃၉၇)၊ နီဟရိတွာ+ဥစ္စတေတိ နိရုတ္တိ(အဘိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၉၄၊ နီဘာ၊၁၊၃၇၂)၊ နိစ္ဆိတာ နိယတာ ဝါ+ဥတ္တိ နိရုတ္တိ(မူလဋီ၊၁၊၅၆၊ နီဘာ၊၁၊၆၄၃)၊ နိရုတ္တိ စ+ပဒါနိ စ နိရုတ္တိပဒါနိ၊ နိရုတ္တိပဒေသု+ကောဝိဒေါ နိရုတ္တိပဒကောဝိဒေါ”ဟုပြု။[နိရုတ္တိယဉ္စာတိ နိရုတ္တိပဋိသမ္ဘိဒါယံ၊ သေသပဒေသု စာတိ အတ္ထဓမ္မပဋိဘာနပဋိသမ္ဘိဒါကောဋ္ဌာသေသု စ၊-ဓမ္မဋီ။]
၂။ပုဗ္ဗာပရာနိ။ ။ “ပုဗ္ဗဉ္စ+အပရဉ္စ ပုဗ္ဗာပရာနိ” ဟုပြု၊ အစအက္ခရာသိလျှင် အလယ် အဆုံးအက္ခရာတို့ကို သိခြင်း, အဆုံးအက္ခရာသိလျှင် အစအလယ်အက္ခရာတို့ကို သိခြင်းကို “ဇညာ ပုဗ္ဗပရာနိ” ဟု ဆိုလိုသည်၊ ဥပမာ-“ဒု-သ-န-သော” ဟူသော အစအက္ခရာကိုသိလျှင် “ဒုဇ္ဇီဝိတ မဇီဝိမှ”စသည်ဖြင့် အလယ်အဆုံးအက္ခရာတို့ကို သိခြင်းမျိုးနှင့် “ယော”ဟူသော အဆုံးအက္ခရာ ကို သိလျှင် “သဗ္ဘိရေဝ သမာသေထ, သဗ္ဘိကုဗ္ဗေထ သန္တဝံ၊ သတံ သဒ္ဓမ္မမညာယ, သေယျော ဟောတိ န ပါပိယော”စသည်ဖြင့် အစအလယ်အက္ခရာတို့ကို သိခြင်းမျိုးတည်း။(ဓမ္မဋီ) [ဇညာ နှင့်စပ်၍ “ကော ဇညာ မရဏံ သုဝေ”ဂါထာ၌ ရေးခဲ့ပြီ။]
၃။အန္တိမသာရီရော။ ။ “အန္တေ+ဇာတံ အန္တိမံ၊ သရတိ ဂစ္ဆတီတိ သရီရံ၊ သရန္တိ ဝါ တံ ဟိံသန္တီတိ သရီရံ၊[သရ+ဤရ၊ နောက်နည်း အဝုတ္တကမ္မသာဓ်၊-ဓာန်-ဋီ-၁၅၀။] ဇနေဟိ သရိတဗ္ဗံ အနုဿရိတဗ္ဗံ ဟိံသိတဗ္ဗန္တိ သရီရံ၊ သရန္တိ ဂစ္ဆန္တိ ပါပုဏန္တိ ဧတံ နာနာဝုဓာနီတိ သရီရံ(မဏိဒီပ- ၁, ၂၂၁)၊ အန္တိမံ+သရီရံ ယဿာတိ အန္တိမသာရီရော”ဟုပြု၊ တေသု ဝုဒ္ဓိ, သို့မဟုတ် အယုဝဏ္ဏာန- ဉ္စာယော ဝုဒ္ဓိသုတ်၌ ဝုဒ္ဓိသဒ္ဒါပိုဖြင့် သ၌ ဝုဒ္ဓိပြု(ရူ-၂၁၇၊ ရူဋီ၊၁၆၃၊ ရူဘာ၊၂၊၉၅)၊ (တစ်နည်း) ဆန်းကြောင့် ဒီဃပြု၊ (တစ်နည်း) “သရီရံယေဝ သာရီရံ၊ အန္တိမံ+သာရီရံ ယဿာတိ အန္တိမသာရီရော”ဟုပြု (ပါမြန်ဓာန်)။
မာရဝတ္ထုဂါထာနိဿယပြီးပြီ။