ရဟန်းသံဃာနှင့် လူဒကာများဆက်ဆံရေး
ရဟန်းသံဃာနှင့် လူဒကာများဆက်ဆံရေး
တို့အား ပင့်ဖိတ်ရေးအတွက် အခက်အခဲ အမှားအယွင်း မရှိ တိတိကျကျ အံဝင်ခွင်ကျ ဆောင်ရွက်နိုင်ကြသည်။ ထိုသို့ ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ကြသဖြင့် ရဟန်းတော်အရှင်မြတ် အာပတ်ကင်းကာ ဝိနည်းသိက္ခာကို ကောင်းမွန်စွာ ကျင့်ဆောင်နိုင်ခဲ့ကြသည်။ ရဟန်းတော်တို့ ဝိနည်းသိက္ခာ လေးစားလိုက်နာကြသဖြင့် မြတ်စွာဘုရား၏ သာသနာတော်သည် သန့်ရှင်းစွာ တည်တံ့ထွန်းကားပြန့်ပွားခဲ့သည်။
ယခုအခါမှာမူ လူငယ်လူရွယ်တို့သည် ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတွင် စာပ မသင်ခဲ့ကြရသဖြင့် မြန်မာဟုသာ ဆိုရသော်လည်း ဗုဒ္ဓဘာသာ ယဉ်ကျေးမှု ဓလေ့ထုံးစံတို့ကို နားလည်သဘောပေါက်မှု နည်းပါးလာကြသည်။ လူတိုင်း မသိ နားမလည်မှု၊ သာသနာ့ ဝေါဟာရကို မသုံးတတ်မှု၊ ဝိနည်းဝေါဟာရ မကျွမ်းကျင်မှုတို့ကြောင့် ရဟန်းတော်တို့မှာ အာပတ်မသင့်သင့်ဘဲ သင့်ကြရသည်။ မပင့်ဖိတ်တတ်သဖြင့် ဒကာရောဆရာပါ ဝိနည်းသာသနာကို ညှိုးနွမ်းအောင်ပြုရာ ရောက်ခဲ့ကြသည်။ သို့ဖြစ်၍ ရဟန်းတော်များအား သုမင်္ဂလ ကိစ္စများအတွက် အပ်စပ်အောင် ပင့်လျှောက်ဖိတ်ကြားတတ် အောင် ကပ္ပိယကာရကတို့သည် အထူးကြိုးပမ်းရပေမည်။ သံဃာတော်တို့အား ပင့်ဖိတ်နည်းသည် အဓိကအားဖြင့် နှစ်မျိုးရှိသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။ သုမင်္ဂလခေါ် မင်္ဂလာ
စာမျက်နှာ-၁၅၁
ရှိသောကိစ္စများဖြစ်သည့် မွေးနေ့အလှူ၊ အိမ်တက်အလှူ၊ မင်္ဂလာဦးအလှူ၊ ရှင်ပြုရဟန်းခံ အလှူ၊ သံဃဒါန ဆွမ်းကျွေးအလှူ စသည့် အလှူမင်္ဂလာ ကိစ္စများအတွက် ပင့်လျှောက်နည်းနှင့် ဒုမင်္ဂလခေါ် နာရေးကိစ္စများအတွက် ပင့်လျှောက်နည်းကို ဖြစ်ကြသည်။
မအပ်သောပင့်ဖိတ်နည်း
ဝိနည်းသိက္ခာပုဒ်တော်တွင် ဂဏဘောဇန-ဂဏဘောဇဉ် ခေါ်သော ဝေါဟာရတစ်မျိုးရှိသည်၊ သံဃာတော် ၄-ပါး၊ ၅-ပါး စသူတို့ကို ဂိုဏ်းဟု ခေါ်၏။ ထိုသံဃာတော် ၄-ပါးမှစ၍ သံဃာတော်များသည် တစုတဝေးတည်း စုပေါင်းနေထိုင်ကြသည် ဖြစ်စေ၊ ကိုယ့်နေရာနှင့်ကိုယ် (ကိုယ့်ကျောင်းနှင့်ကိုယ်) အသီးသီးနေထိုင်ကြသည် ဖြစ်စေ ထိုရဟန်း ၄-ပါး၊ ၅-ပါးစသူတို့ထံ သွား၍ ပင့်လျှောက်၏—
“ဩဒနေနနိမန္တေမိ၊ ထမင်းစား ဖိတ်ပါ၏၊ ထမင်း ဘုဉ်းပေးကြွပါ”
ဤသို့ဖိတ်လျှင် မအပ်သောဖိတ်ခြင်း ဖြစ်၏ ထို့အတူပင် ဘောဇဉ် ၅-ပါးကို နာမည်တပ်၍ ဩဒန၊ သတ္တု၊ ကုမ္မာသ၊ မစ္ဆ၊ မံသ = ထမင်း၊ မုန့်၊ ငါးဟင်း၊ အမဲသားဟင်း၊ အသားဟင်း၊ ဝက်သားဟင်း၊ ကြက်သား
စာမျက်နှာ-၁၅၂
ဟင်း စသည်ဖြင့် အရပ်သုံး လူသုံး ဝေါဟာရများဖြင့် ဆွမ်းစားပင့်ဖိတ်လျှင် မအပ်သောဖိတ်နည်း ဖြစ်၏၊ ခေါက်ဆွဲ ဘုဉ်းပေးကြွပါ၊ မုန့်ဟင်းခါး ဘုဉ်းပေးကြွပါ၊ မုန့်ပေါင်း ဘုဉ်းပေးကြွပါ စသည်ဖြင့် ပင့်ဖိတ်လျှင် မအပ်သောပင့်ဖိတ်နည်း ဖြစ်သည်။ ရဟန်းသုံးမဟုတ်သော လူသုံးဝေါဟာရများဖြင့် မပင့်ဖိတ်ကောင်းပေ။
အပ်သောပင့်ဖိတ်နည်း
ရဟန်းတော်များကို ဆွမ်းကျွေးပင့်ဖိတ်သောအခါ ဘောဇဉ် ၅-ပါးနှင့်စပ်လျဉ်းလာလျှင် “ပိဏ္ဍပါတ”ဟူသော ပါဠိအသုံး၊ “ဆွမ်း ဆွမ်းဟင်း”စသော မြန်မာအသုံး အနှုန်းများသည် ကျောင်းသုံး သာသနာတော်သုံး စကားများ ဖြစ်၍ အပ်သောအသုံးအနှုန်းများ ဖြစ်သည်။ ဆွမ်းဟူသော ဝေါဟာရကိုသုံး၍ ခေါက်ဆွဲဆွမ်းဘုဉ်းပေး၊ မုန့်ဟင်းခါး ဆွမ်းဘုဉ်းပေး၊ မုန့်ပေါင်းဆွမ်းဘုဉ်းပေး စသည်ဖြင့် “ဆွမ်း”ဟူသော ဝေါဟာရနှင့် တွဲစပ်သုံးနှုန်း ပင့်ဖိတ်လျှင် အပ်သောပင့်ဖိတ်နည်း ဖြစ်သည်။
မအပ်သောတောင်းခံနည်း
ရဟန်း ၄-ပါး ၅-ပါးစသူတို့သည် ပေါင်း၍ဖြစ်စေ၊ အသီးသီး ဖြစ်စေ ဒကာ ဒကာမတို့ထံသွား၍ ဤသို့အလှူ
မခံကောင်းပေ-
စာမျက်နှာ-၁၅၃
“ဘတ္တံ မေ ဒေဟိ-ငါ့အား ထမင်း လှူစမ်းပါ၊ ထမင်း ပါ” စသည်ဖြင့် ဘောဇဉ် ၅-ပါးတွင် တပါးပါး၏ နာမည်ဖြင့် တောင်းခံလျှင် အလှူခံလျှင် (ဉာတိ ပဝါရိတကိုပင် တောင်းခံစေကာမူ) မအပ်သော တောင်းခံခြင်း အလှူခံခြင်း ဖြစ်ပေသည်။
သို့ဖြစ်၍ သံဃာတော်တို့ကို သုမင်္ဂလကိစ္စအတွက် ဆွမ်းကျွေးရန် ပင့်ဖိတ်သောအခါ ကပ္ပိယကာရကတို့သည် သာသနာ့ဝေါဟာရ ဝိနည်းတော်အသုံးအနှုန်းတို့ကို စနစ် တကျသုံး၍ ပင့်ဆောင်တတ်ကြရပေမည်။ “ဆွမ်းဘုဉ်းပေး ကြွတော်မူပါဘုရား” “ဆွမ်းဟင်းအလှူခံ ကြွတော်မူ ပါဘုရား”စသည်ဖြင့် အပ်စပ်သောအသုံးအနှုန်းတို့ကို သုံးစွဲ ရပေမည်။
ဆွမ်းဟင်းအတွက်သတိပြုဖွယ်
ယခုကာလ၌ ဆွမ်းစားကြွပါဘုရား၊ ဆွမ်းဘုဉ်းပေး ကြွတော်မူပါဘုရား” စသည်ဖြင့် ဆွမ်းဟူသောအသုံးအနှုန်းများ နှုတ်တက်ရနေကြပြီဖြစ်၍ ထမင်းအတွက် ဂဏ ဘောဇဉ်ဖြစ်ဖွယ် မရှိနိုင်ပေ၊ သို့သော် “ငါးကြော်ဘုဉ်းပေး ကြွပါဘုရား၊ ငါတို့အား ငါးကြော်လှူစမ်းပါ၊ ငါးခြောက် ဖုတ် ဘုဉ်းပေးပါဘုရား၊ ငါးဟင်း ဘုဉ်းပေးပါဘုရား၊
စာမျက်နှာ-၁၅၄
မုန့်ဟင်းခါးဘုဉ်းပေးပါဘုရား၊ မုန့်တီဘုဉ်းပေးပါဘုရား၊ နန်းကြီးသုပ် ဘုဉ်းပေးပါဘုရား၊ လဘက်သုပ်ဘုဉ်းပေးပါ စသော အသုံးအနှုန်းများသည် မအပ်သော အသုံးအနှုန်းများ ဖြစ်ပေသည်၊ ထိုအသုံးအနှုန်းမျိုးဖြင့် သံဃာတော် ၄-ပါး စသည်အား ပင့်ဖိတ်လာသော် ပယ်သာလျှင် ပယ်ရပေမည်။ မပယ်သာပါကလည်း ၃-ပါးစီ ခံယူကာ အခြားတစ်နေရာသို့ သွား၍ စားသောက်နိုင်၏။ ထိုဂဏ ဘောဇဉ်ကို ၄-ပါးလုံး တပြိုင်နက်မခံဘဲ တစ်ပါးက နောက်မှခံယူလျှင် အားလုံး အာပတ်ကင်းလွတ်ပါသည်။ သို့သော် လူဒါယကာတို့အနေဖြင့် သံဃာတော်တို့အား လေးစား ရိုသေသောအားဖြင့် ဆွမ်း-ဆွမ်းဟင်းအသုံး အနှုန်းကိုသာ အသုံးပြုရပေမည်။
အကယ်၍ မုန့်ဟင်းခါးစား ပင့်လိုပါက မုန့်ဟင်း ခါးဆွမ်း၊ မုန့်တီဆွမ်း၊ မုန့်ဟင်းခါးဆွမ်းဟင်း စသည်ဖြင့် အသုံးအနှုန်း မှန်ကန်စေရန် သတိပြုရပေမည်။
အလျင်ပင့်သူ၏ဆွမ်းကို အလျင်ခံယူရခြင်း
ရဟန်းသံဃာတော်တို့မည်သည် အလျင်ပင့်သူ၏ ဆွမ်းကို အလျင် ဘုဉ်းပေးကြရသည်၊ အထူးသဖြင့် အသုံး အနှုန်း မအပ်စပ်သော ဖိတ်နည်းဖြင့် ဖိတ်မန်ပင့်လျှောက်
စာမျက်နှာ-၁၅၅
ထားသော ဘောဇဉ်ရှိလျှင် ထိုသူ၏ ဘောဇဉ်ကိုသာ ပထမ ဘုဉ်းပေးရသည်၊ အနည်းဆုံး တစ်လုတ်လောက် ဖြစ်စေ စားသည် မည်ရုံမျှ ဘုဉ်းပေးရသည်။ မအပ်သောနည်းဖြင့် ၂-ဦး ၃-ဦး စသည်ဖိတ်ထားလျှင်လည်း အစဉ်အတိုင်း ဘုဉ်းပေးရသည်။ ရှေ့ဖိတ်သူ၏ ဆွမ်းကို နောက်မှ ဘုဉ်းပေးလျှင် နောက်ဖိတ်သူ၏ ဆွမ်းကို အလျင်ဘုဉ်း ပေးလျှင် ဆွမ်းလုတ်တိုင်း အာပတ်သင့်သည်။
ဒကာ ၂-ဦး ၃-ဦး စသည်တို့ မအပ်သောနည်းဖြင့် ဖိတ်ထားရာ၌ ပထမဒကာ၏ဘောဇဉ်ကို မစားခင် ဒုတိယ ဒကာ၏ဘောဇဉ်ကို ဘုဉ်းပေးလိုသော် ပထမဘောဇဉ်ကို အနီးအပါးရှိ မိမိနှစ်သက်ရာ သီတင်းသုံးဘော် ၅-ဦးတွင် တစ်ဦးဦးအား လွှဲပြောင်းပေးအပ်ရသည်၊ ထိုသို့ ဝိကပ္ပနာ ပြုပြီးမှ ဒုတိယဘောဇဉ်ကို စားရသည်။
ကပ္ပိယကာရကတို့က တိုက်ရိုက် အကူအညီ မပေး နိုင်သော်လည်း ဝိနည်းသိက္ခာပုဒ်အတိုင်း ရှေ့နောက် အစီအစဉ်ကျစေရန် မှတ်သား၍ လျှောက်ထားကူညီ နိုင်ပေသည်။
ဤသို့လျှင် ကပ္ပိယကာရကတို့သည် ရဟန်းတော် များအား သုမင်္ဂလကိစ္စများအတွက် ပင့်လျှောက်ဖိတ်ကြား ရာ၌ အပ်စပ်အောင် ပင့်ဖိတ်လျှောက်ထားတတ်ရမည်။
စာမျက်နှာ-၁၅၆
မွေးနေ့ပွဲအတွက် အရုဏ်ဆွမ်းဘုဉ်းပေးသုံးဆောင်ရန် သံဃာငါးပါး ကြွရောက်ချီးမြှင့်တော်မူပါဘုရား၊ ရှင်ပြုပွဲ အတွက်၊ ထိမ်းမြားမင်္ဂလာလက်ထပ်ပွဲ၊ မင်္ဂလာဦး ဆွမ်းကျွေးပွဲ အတွက်၊ အိမ်တက်မင်္ဂလာ ဆွမ်းကျွေးပွဲအတွက်၊ သံဃဒါန ဆွမ်းကျွေးပွဲအတွက် ဆွမ်းဘုဉ်းပေး ကြွတော်မူပါဘုရား-စသည်ဖြင့် ဆွမ်း ဆွမ်းဟင်း အသုံးအနှုန်းမှန်ဖြင့် ပင့်ဖိတ် လျှောက်ထားတတ်အောင် အလေ့အကျင့် ပြုထားရပေမည်။
ရဟန်းတော်များအား ဒုမင်္ဂလကိစ္စများအတွက် အပ်စပ်အောင် ပင့်လျှောက်ဖိတ်ကြားခြင်း
ဒုမင်္ဂလကိစ္စများ ဟူသည်မှာ နာရေးကိစ္စများ ဖြစ်သည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တို့သည် ဖျားနာသောအခါ၊ အန္တရာယ်တစ်ခုခု ကျရောက်သောအခါ၊ ကွယ်လွန်သောအခါတို့၌ ဒုမင်္ဂလအဖြစ်သတ်မှတ်ကာ ဘာသာရေးထုံးစံ အတိုင်း ဆောင်ရွက်တတ်ကြသည်။ ဖျားနာသောအခါ၊ အန္တရာယ်ကျရောက်သောအခါတို့၌ ဆွမ်းကပ်ခြင်း၊ ပရိတ် တရားတော် နာယူခြင်း စသည်တို့ကို ပြုလုပ်တတ်ကြသည်။ အထူးသဖြင့် ကွယ်လွန်အနိစ္စရောက်သောအခါ သရဏဂုံတင်ကိစ္စ သက်ပျောက် သပိတ်သွပ် မြေချသပိတ်သွပ် ရက်လည်သပိတ်သွပ်ကိစ္စများကို ဆောင်ရွက်ကြသည်။
စာမျက်နှာ-၁၅၇
ထိုအခါ သံဃာတော်တို့ကို ပင့်ဖိတ်ကြရသည်၊ ထိုသို့ ပင့်ဖိတ်ရာ၌ ဆွမ်းစဉ်ကြွတော်မူပါ၊ သပိတ်သွပ်ကြွတော်မူပါ၊ ဆွမ်းဘုဉ်းပေးကြွတော်မူပါဟု စနစ်တကျ ပင့်ဖိတ်တတ်ရန် လိုပေသည်။
အထူးသဖြင့် မြေမြှုပ်သင်္ဂြိုဟ်ရန်အတွက် သင်္ချိုင်းကုန်းသို့ သံဃာတော်တို့ကို ပင့်ဖိတ်သောအခါ အသုံးအနှုန်း မှန်ကန်ရန် လိုအပ်လာသည်။
“မသာပို့ ကြွတော်မူပါဘုရား”
“သင်္ချိုင်းကုန်းသို့ ကြွတော်မူပါဘုရား”ဟု-မပင့်ရပေ။
“အသုဘရှု ကြွတော်မူပါဘုရား
“မြေချတရားတော် ချီးမြှင့်ရန် ကြွတော်မူပါဘုရား”
“မရဏာနုဿတိကမ္မဋ္ဌာန်း စီးဖြန်းရန် ကြွတော်မူပါ ဘုရား”
စသည်ဖြင့် ရိုသေလေးစားစွာ ပင့်လျှောက်ကြရသည်။ အပ်စပ်အောင် မပင့်ဖိတ်ဘဲ ကြွရောက်ချီးမြှင့်လျှင် အပြစ်ဖြစ်နိုင်သဖြင့် အပင့်အဖိတ် မှန်ကန်ရန် လျှောက်ထား တတ်ကြရပေမည်။
စာမျက်နှာ-၁၅၈
ရဟန်းသံဃာတော်များနှင့် ဆက်ဆံနည်း
သာဂါရာ အနဂါရာစ၊ ဥဘော အညောညနိဿိတာ ဟူ၍ ဘုရားဟောတော်မူသည်၊ သာသနာတော်၌ ရဟန်း သံဃာတော်များနှင့် လူဝတ်ကြောင် ဒကာများသည် အချင်းချင်း အမှီသဟဲပြုလုပ်၍ နေကြရသည်။ ဆရာဒကာ လက်ချင်းဆက် ယှဉ်တွဲနေထိုင်ကြရသည်။ ဆရာက တရားဓမ္မဖြင့် ဒကာကို ချီးမြှောက်သည်။ ဒကာက ဆရာကို ပစ္စည်းလေးပါးဖြင့် လှူဒါန်း ထောက်ပံ့သည်။
ဆရာတော် သံဃာတော်တို့မှာ ဘုရားသားတော် သာသနာ့ဝန်ထမ်းများ ဖြစ်သဖြင့် ဝိနည်းတော်နှင့်အညီ ဒကာများကို အကူအညီ ပေးခြင်းဖြင့် ဆက်ဆံကြရသည်။ ဝိနည်းတော်ကို လေးစားလိုက်နာ နေထိုင်ကြရသည်။ သံဃာတော်များအတွက် ဒကာများဘက်က လိမ္မာပါးနပ်ရန် အထူးလိုအပ်ပါသည်။
သံဃာတော်တို့ထံ ရောက်သောအခါ ပထမဦးဆုံး ရိုသေစွာ ရှိခိုးဦးချရသည်။ ပင့်လျှောက်စရာကိစ္စ ရှိပါက ဆောင့်ကြောင့်ထိုင် လက်အုပ်ချီပြီး လျှောက်ထားရမည်။
“ဆရာတော်ဘုရား—နက်ဖြန် တန်ဆောင်မုန်းလဆန်း ၂ ရက် နံနက် ၅ နာရီအချိန်တွင် ဘုရားတပည့်
စာမျက်နှာ-၁၅၉
တော်တို့ အိမ်သို့ သံဃာတော် ၅-ပါး အရုဏ်ဆွမ်း ဘုဉ်းပေးကြွတော်မူပါဘုရား”
အရုဏ်တက်ချိန် သံဃာတော်တို့ ကြွရောက် လာသောအခါ သံဃာတော်တို့ကို ကြိုဆိုပင့်ဆောင်ပြီး ခြေများကို အဝတ်ပုဆိုးများနှင့် သုတ်ပေးကြရသည်။ သံဃာတော်တို့ ထိုင်သောနေရာများတွင် အဝတ်အထည် အခင်းသစ်များဖြင့် ခင်းကျင်းထားကြရသည်။ ဆွမ်းဝိုင်း၊ ဆွမ်းခွက်များထဲတွင် ကပ္ပိရန်လိုအပ်သော အပင်အသီးများ ပါရှိပါက ကပ္ပိကြရသည်၊ နံနံပင်၊ ငရုတ်သီးစိမ်း၊ ကြက်သွန်ဥ စသည်တို့မှာ မကြာမကြာ ပါရှိတတ်သဖြင့် ကပ္ပိရန် ဂရုစိုက်ရသည်၊ ဆွမ်းစားပွဲ ကြီးမား၍နေပါက တစ်ခွက်ချင်း ကပ်ကြရသည်။ ဆွမ်းဟင်းလိုက်သောအခါ ဟင်းလိုက်သည့် ဇွန်းကို ပြန်ရုပ်သိမ်းချိန်၌ ဇွန်းမှာကပ်ပါလာသော ဟင်းစက်များ ဘေးရှိ ဟင်းခွက်များပေါ်သို့ ကျမသွားအောင် ဂရုစိုက် ရသည်၊ ကျသွားပါက အကပ်ပျက်တတ်သဖြင့် ပြန်ကပ် ကြရသည်။ အကပ်မြောက်သည့်အင်္ဂါရပ်များတွင် အလှူရှင်က ရှေးရှုလာရမည်ဟူသော အင်္ဂါ ပါရှိသည်။ ဇွန်းပြန်အရုပ်မှာ ကျသွားသော ဟင်းရည်စက်သည် အကပ် မမြောက်နိုင်သည်ကို သတိပြုကြရပါမည်။
စာမျက်နှာ-၁၆၀
ဒကာ ဒကာမတို့သည် သံဃာတော်တို့ထံ ဖူးမြော်ရန် သွားရောက်ကြသောအခါ အဝတ်အင်္ကျီပုဆိုးများကို လဲလှယ်၍ ဝတ်ဆင်သွားကြရသည်။ နံစော်ညစ်ပတ် ပေါက်ပြဲစုတ်ပြတ်နေသော အဝတ်များကို မဝတ်သင့်ကြပေ။ အထူးသဖြင့် ဒကာမတို့သည် မလုံမလဲ ဝတ်စားဆင်ယင်မှု မျိုးနှင့် မသွားသင့်ပေ။ မိန်းမပျိုတို့သည် အင်္ကျီပါးများ၊ လက်တိုအင်္ကျီများ၊ ထမီတိုများ ဝတ်ဆင်၍ မသွားသင့်ပေ။ “ငါးဆိုး ငါးကြမ်းဘေး”ဟူ၍ မြတ်စွာဘုရားက အန္တရာယ် တစ်ရပ်အဖြစ် ဟောပြတော်မူပါသည်။ အမြင်မတော်သည်များကို မြင်တွေ့ရာမှ သာသနာ့ဘောင်က လျှောကျရသည် အထိ အန္တရာယ် ဖြစ်နိုင်သည်။ လူဒကာ ဒကာမများသည် ရဟန်းသံဃာတော်တို့ကို မထီလေးစား မပြုသင့်ပေ၊ လမ်းမှာ ရဟန်းတော်များကို တွေ့လျှင် လမ်းဖယ်ပေးရသည်။ လမ်းဘေးကို တိမ်းရှောင်ပြီး ထိုင်ခွင့်မသာလျှင် မတ်တတ် ရပ်ပြီး လက်အုပ်ချီနေသင့်သည်။
ထိုင်ရာက ထမပေးသူသည် မထီလေးစားပြုရာ ရောက်သည်ဟု ဟောတော်မူသဖြင့် ရဟန်းတော်များကြွလာသည့်အခါ ထိုင်ရာမှ ထပေးကြရသည်။ ရဟန်းတော်ထက် မြင့်ရာအရပ်မှာ မနေသင့်ပေ။ ဆင်ကျောက်ကုန်း
စာမျက်နှာ-၁၆၁
စသည်မှ ဆင်းမပေးသည့်လူသည် မထီလေးစားပြုရာ ရောက်သည်ဟု အဋ္ဌကထာဆရာတို့က ဖွင့်ပြထားသဖြင့် ရဟန်းတော်များကို တွေ့မြင်သည့်အခါ တတ်နိုင်သော အခြေအနေရှိပါက မော်တော်ကား၊ လှည်း၊ ဆိုင်ကယ်၊ ဆိုက်ကား၊ စက်ဘီးများပေါ်မှ ဆင်းပေးသင့်သည်။
ရဟန်းတော်များကို အောက်တန်းစားအနေနှင့် သဘောထားပြီး အခြားအလားတူ မလုပ်သင့်သည်များကို လုပ်သည့်လူသည်လည်း မထီလေးစားပြုရာရောက်သည်ဟု ဖွင့်ဆိုထားသဖြင့် ရဟန်းတော်များကို ပြောင်လှောင် ပြက် ရယ်ပြုခြင်းစသည့် အမူအရာအပြောအဆိုတို့ကို ရှောင် ကြရပါမည်။
ရဟန်း သံဃာတော်များသည် ကပ္ပိယကာရကတို့အား အစားအသောက်များကို ကျွေးမွေးနိုင်ကြသည်၊ ကျွေးမွေးသောအခါ ရှင်လောင်းများကို ရဟန်းတို့ စားသောက်သည့်ခွက်များမှာ ကည့်ပေးကောင်းသည်၊ ရှင်လောင်းမှတပါး အခြားလူဝတ်ကြောင်များကိုမူ အမိ အဘများ ဖြစ်နေတောင်မှ ရဟန်းတော်တို့စားသည့်ခွက်မှာ ထည့်မပေးကောင်းပေ၊ ရဟန်းသံဃာတော်တို့၏ အသုံး အဆောင်သည် လူဝတ်ကြောင်တို့အတွက် စေတီအရာမှာ
စာမျက်နှာ-၁၆၂
တည်နေပါသည်။ ရဟန်းတော်တို့၏ စားသောက်စရာခွက် စသော အသုံးအဆောင်များသည် လူဝတ်ကြောင်တို့ ရိုသေ လေးစားရာ ဖြစ်သည်၊ ထို့ကြောင့် လူဝတ်ကြောင်များသည် ရဟန်းတို့၏ အသုံးအဆောင်များကို မသုံးဆောင်ကောင်းပါ။
ကပ္ပိယကာရကတို့သည် ရဟန်းသံဃာတော်များနှင့် အနီးကပ်နေထိုင်ပြုစု လုပ်ကျွေးရသူများဖြစ်၍ သံဃာတော် များနှင့် ဆက်ဆံရေးတွင် လူမှုရေးအရ အဆင့်အမြင့်ဆုံး ဖြစ်အောင်၊ ဘာသာရေးအရ ဗုဒ္ဓဘာသာ သူတော်ကောင်း ပီသအောင်၊ ယဉ်ကျေးမှုအရ အသိမ်မွေ့ အနူးညံ့ဆုံးသူ ဖြစ်အောင်၊ ပြုစုလုပ်ကျွေးမှုအရ ဝိနည်းသိက္ခာ သာသနာ တော်မြတ် တိုးတက် စင်ကြယ်ရေးကို အထူးဂရုပြု၍ သာသနာ့ အသုံးအနှုန်း သာသနာ့ဝေါဟာရ သာသနာ့ အလေ့ အထတို့အတိုင်း ဂရုပြု လုပ်ကျွေးသူများဖြစ်အောင် အစဉ်သတိဆောင်၍ သယ်ပိုးဆောင်ရွက်သင့်ကြပေသည်။ ကာယကံမေတ္တာ ဝစီကံမေတ္တာ မနောကံ မေတ္တာတရား ထာဝစဉ်ရှေ့ထား၍ စိတ်အားဖြင့်မျှ မပြစ်မှားမိ စိတ်မတွန့် မိစေဘဲ ပြုံးရွှင်ချိုသာ ဝမ်းမြောက်ဂုဏ်ယူ ကြည်ညိုသဒ္ဒါ ပြည့်ဝစွာဖြင့် သံဃာတော်တို့ အမှုကိစ္စအဝဝကို နေ့ညမရွေး ဆောင်ရွက်ကာ သံဃာ့ဝေယျာဝစ္စတို့ကို ပြုလုပ်သင့်ကြပေသည်။
စာမျက်နှာ-၁၆၃
ရဟန်းသံဃာတော်များနှင့် အတူတကွ နေထိုင်နည်း
လူ သာမဏေတို့နှင့် နေထိုင်အိပ်စက်ခြင်း
သာသနာ့ဝန်ထမ်း ရဟန်းတော်များသည် လူ ယောက်ျား၊ သာမဏေများ၊ ကပ္ပိယများ၊ တိရစ္ဆာန်များနှင့် အတူ တမိုးတရံတည်းသော ကျောင်း၌ ၃-ညဥ့်ထက် ပို၍ မအိပ်ကောင်းပေ၊ ၃-ညဥ့်အထိသာ အိပ်ကောင်းသည်၊ အိပ်နိုင်သည်။ ၄-ညဥ့်အထိအိပ်လျှင် သဟသေယျ အာပတ် သင့်လေသည်။
တမိုးတရံတည်းသော ကျောင်းဟူသည်မှာ အရံ အကာသည် ဝဍ္ဎကီဟတ္ထခေါ် လက်သမားကောင် ကိုက် တောင်အားဖြင့် တစ်တောင့်ထွာမြင့်လျှင် အရံအကာမည်၏။ ၂-ထပ် ၃-ထပ်ကျောင်းများ၌ လှေကားသည် အတွင်း ဘက်မှာတပ်ထားပြီး အထက်ထပ်များကို အတွင်းလှေကား မှပင် ဆက်သွယ်နိုင်လျှင် အတက်အဆင်း ပြုလုပ်နိုင်လျှင် သဟသေယျ ဖြစ်သည်။ လှေကားသည် အပြင်ဘက်မှာ တပ်ထားပြီး အဆက်အသွယ်မရလျှင် သဟသေယျ မဖြစ်ပေ။
စာမျက်နှာ-၁၆၄
သဟသေယျ ဖြစ်လောက်သည့် တမိုးတရံတည်း ဖြစ်သော ကျောင်း ဇရပ် အိမ် ရထား သင်္ဘောများ၌ လူ သာမဏေ တိရစ္ဆာန် တစ်ဦးဦး ခေါင်းချအိပ်နေချိန်တွင် ရဟန်းတော်က ဦးခေါင်းချလျှင် အတူတကွ အိပ်ခြင်းမည်၏။ ဦးခေါင်းမချဘဲ ထိုင်၍အိပ်လျှင်သော်လည်းကောင်း၊ ခြေ(၂) ဘက်ကို ကြမ်းပြင်ပေါ်မှာထိလျက် ကုလားထိုင်ပေါ်၌ အိပ်လျှင်သော်လည်းကောင်း သဟသေယျ မဖြစ်ပါ။ ထိုသို့အိပ်ရာ၌လည်း ၃-ညဉ့်လုံးလုံး အရုဏ်တက် သည်အထိ မအိပ်ရ၊ အရုဏ်မတက်ခင် ထနေလျှင် အာပတ် မသင့်ပါ၊ ၃-ညဉ့် အဆက်မပြတ် အိပ်ပြီးလျှင်မူ ၄-ညဉ့် မြောက်နေ့ နေဝင်ချိန်မှစ၍ အတူအိပ်လျှင် အာပတ် သင့်တော့သည်။ ဘုရားရှင်နှင့် တရားတော်ကို စွပ်စွဲ၍ နှင်ထုတ်ခံရသော သာမဏေနှင့်မူ တညဉ့်ပင် အိပ်စက် ခွင့်မရပေ။ သဟသေယျအာပတ် ကင်းလွတ်အောင် ကပ္ပိယ ကာရကတို့သည် အစဉ်သတိရှိသင့်သည်။ ရဟန်းတော် များနှင့် တမိုးတရံတည်း မလွှဲသာ၍ အိပ်ရလျှင် အရုဏ် မတက်ခင် သာမဏေများ ကျောင်းသားများကို နှိုး၍ ထားသင့်သည်။
စာမျက်နှာ-၁၆၅
မာတုဂါမ(မိန်းမ)နှင့် တမိုးတရံတည်း၌ အိပ်ခြင်း နေထိုင်ခြင်း
ရဟန်းတော်များသည် မာတုဂါမ မိန်းမများနှင့် တမိုးတရံတည်းသော ကျောင်း အိမ် ဇရပ်စသည်၌ အိပ်လျှင် အပြစ်ရှိသည်၊ တညဉ့်မျှပင် အိပ်ခွင့်မရှိပေ၊ ပါရာဇိက လောက်သော အခြားသောတိရစ္ဆာန်မများနှင့်လည်း အတူ မအိပ်ရပေ၊ သဟသေယျအာပတ်သင့်သည်။ ထိုသဟသေယျ အာပတ်မျိုးမှာ အစိတ္တကအာပတ်မျိုး ဖြစ်သည်။ မိမိမသိဘဲ အတူတကွ အိပ်စက်မိလျှင်လည်း အာပတ်သင့်သည်သာ။
နေ့အခါ အိပ်စက်သော ရဟန်းတော်များသည် မိမိနှင့် သက်ဆိုင်ရာ အခန်းတံခါးကို ပိတ်၍ဖြစ်စေ၊ ဦးခေါင်း မဝင်သာရုံ စေ့ထား၍ဖြစ်စေ အိပ်ရသည်။
မာတုဂါမများကိုမူ တမိုးတရံတည်း၌ နေရာချထား မပေးဘဲ အခြားသင့်လျော်သည့် ဇရပ်များ၌ အိပ်စက်နိုင်အောင် စီစဉ်ပေးသင့်ကြသည်။
ရဟန်းတော်များသည် မျက်စိကွယ်ရာ နားကွယ်ရာ ဆိပ်ကွယ်ရာ အရပ်၌ အနီးအနားတွင် တတ်သိနားလည်သူ လူယောက်ျားမရှိဘဲ မာတုဂါမနှင့် အတူတကွ မနေထိုင် ကောင်းသဖြင့် မာတုဂါမတို့ ကျောင်းသို့လာလျှင် တစ်ဦး
စာမျက်နှာ-၁၆၆
ချင်းဖြစ်ပါက သာမဏေ ကျောင်းသားများကို အနီးအနား၌ ရှိနေစေရန် ကပ္ပိယတို့က စီမံသင့်ကြသည်။
မာတုဂါမတို့နှင့် ချိန်းချက်၍ ခရီးတစ်ကြောင်းတည်း အတူမသွားကောင်းသဖြင့် တတ်သိနားလည်သူတို့ ပါဝင်စေရန် ကပ္ပိယတို့က စီစဉ်နိုင်သည်။ သာသနာတော်ကို ပြုစုလုပ်ကျွေးသူ ကပ္ပိယကာရက ကပ္ပိယကာရက ဝေယျာဝစ္စကရ စသော သာသနာတော်၏ အသုံးအနှုန်းများသည် အဆင့်မြင့် ဝေါဟာရများ ဖြစ်သည်။ သာသနာတော်သုံးရပ် အဆက်မပြတ် ရှင်သန် တိုးတက်နေရေးအတွက် သာသနာ့ဝန်ထမ်း ရှင်ရဟန်းတို့သည် အဓိကတာဝန်ယူ ထမ်းဆောင်နေကြ သကဲ့သို့ပင် ထိုသာသနာ့ဝန်ထမ်းတို့ ရွှင်လန်းတက်ကြွ အာပတ်ကင်းစင် ရအောင် ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနိုင်သူ သာသနာပြုဖက်တို့မှာ ကပ္ပိယတို့ပင် ဖြစ်လေသည်။ ကပ္ပိယတို့၏ ဝိနည်း အရာ လိမ္မာပါးနပ်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်မှုကြောင့် ရဟန်းတော်တို့မှာ အာပတ်ကင်းလွတ်ရုံမျှမကဘဲ လောကဝတ် ချို့ယွင်းမှု မှလည်း လွတ်မြောက်နိုင်ကြသည်။ တခါတရံ ဝိနည်းတော် အရ စောင့်ထိန်းရမည် အမှန်ဖြစ်သော်လည်း ဝိနည်း နည်းစနစ် ကျွမ်းကျင်မှုကြောင့် အာပတ်မှ ကင်းလွတ်ကာ
စာမျက်နှာ-၁၆၇
ဆရာဒကာ ကျေနပ်နှစ်သိမ့်မှု ရတတ်ကြလေသည်။ ကုလဒူသက သိက္ခာပုဒ်တော်လာ ဆေးဝါးကုသမှုမျိုးသည် ဝိနည်း နည်းစနစ်ကျနရန် လွန်စွာ လိုအပ်ပါသည်။
“အရှင်ဘုရား ဆေးဝါးဖော်စပ်ပေးတော်မူပါဦး”
ဤသို့ လျှောက်ထားလျှင် ဆေးလည်း မပေးကောင်း၊ ဆေးလည်း မကုကောင်းပါ။
“အရှင်ဘုရား ဘယ်ရောဂါအတွက် ဘယ်ဆေးဝါးကို ပေးကြပါသလဲဘုရား”
ဤကဲ့သို့ လူနာနှင့်မစပ်ဘဲ လျှောက်ထားလာလျှင်မူ
“ဤဆေး ဤဆေးမြစ်များကို ဆောင်ယူပြီး သုံးစွဲ ကြတာဘဲ”ဤသို့ ပြောဆိုကောင်းပါသည်။
“အရှင်ဘုရား တပည့်တော်၏ မယ်တော် မကျန်း မမာ ဖြစ်နေပါသည့်၊ ဆေးကိုညွှန်ကြားတော်မူပါဦး”
ဤသို့ လူနာနှင့်စပ်၍ မေးလာလျှင်မူ တိုက်ရိုက် မပြောကောင်းပေ။ ရဟန်းတော်အချင်းချင်း သို့မဟုတ် ကိုရင် တပါးပါးနှင့် အောက်ပါအတိုင်း စကားပြောဆိုနိုင်သည်။
ဦးပဉ္စင်း-ကိုရင်-ဦးတိဿ နေမကောင်းတုန်းက ဒီလို ရောဂါမျိုး ဖြစ်တုန်းက ဘယ်ဆေးတွေ ပေးကြပါသလဲ”
စာမျက်နှာ-၁၆၈
“ဤဆေး ဤဆေးများကို ပေးကြပါသည်ဘုရား”
ဤသို့ပြောဆိုသံကို ကြားရသည့်အတွက် ဆေးညွှန်း ကြားရအောင် မေးလာသူသည် သူတို့မယ်တော်အတွက် ဆေးရှာကုနိုင်သည်၊ ထိုအခါ ရဟန်းတော်မှာ အာပတ်မသင့်ပါ။
သီဟိုဠ်နိုင်ငံတွင် ဝသဘမင်း အုပ်စိုးနေစဉ် တနေ့သော် မိဖုရားတစ်ဦး မကျန်းမမာဖြစ်၍ မဟာပဒုမ မထေရ်ထံ ဆေးဝါးမေးမြန်း လျှောက်ထားလာသည်။ မထေရ်က ရဟန်းတော်အချင်းချင်း ပြောဆိုမှုကို ပြုခဲ့သည်၊ ထိုရဟန်းတော်တို့၏ စကားတော်တို့ကို မှတ်သားလာပြီး မိဖုရားကို ဆေးဝါးကုသရာ ပျောက်ကင်းသွားသည်။
ထိုအခါ ဘုရင်ကြီးသည် တိစီဝရိတ် ငွေသုံးရာတို့ကို ဆေးကလပ်မှာထည့်ပြီး ယူလာသည်။ မဟာပဒုမထေရ်၏ ခြေရင်းမှာ ချထားပြီး-
“အရှင်ဘုရား ပန်းပူဇော်မှုကို ပြုတော်မူကြပါ” ဟု လျှောက်ထားသည်။ မထေရ်ကြီးလည်း လက်ခံတော်မူသည်။ “ငွေများကို ယူပါ”ဟု မသုံးဘဲ “ပန်းပူဇော်မှုကို ပြုတော်မူပါ”ဟု ကပ္ပိယဝေါဟာရနှင့် သုံးစွဲခဲ့သဖြင့် ကပ္ပိယကာရက-က ထိုငွေကို ယူကာ “၃၀၀ကျပ်တန်
စာမျက်နှာ-၁၆၉
အပ်စပ်သောပစ္စည်းကို အလိုရှိသည့်အခါ တောင်းတော်မူပါ”ဟု လျှောက်ထားသဖြင့် အပ်စပ်စွာ ရရှိခဲ့သည်။ ဝိနည်း အရာ လိမ္မာကျွမ်းကျင်လေလေ သံဃာတော်တို့မှာ အာပတ် ကင်းစင်လေလေ ဖြစ်သည်။ သံဃာတော်တို့ အာပတ် ကင်းစင်လေလေ မြတ်စွာဘုရား၏ သာသနာတော်ကြီး စင်ကြယ်သန့်ရှင်းလေလေ ဖြစ်သည်။ သာသနာတော်ကြီး စင်ကြယ်လေလေ သာသနာ့အရောင် ထွန်းပြောင် ထိန်လင်း ကာ တိုးတက်လေလေ ဖြစ်ပေမည်။ သို့ဖြစ်၍ ကပ္ပိယ ကာရကတို့သည် သာသနာတော်အတွက် လွန်စွာ အရေး ပါလှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ ဖြစ်လေသည်။ သာသနာပြုဖော် ပြုဖက်များဖြစ်၍ အလွန်အရေးပါလှပါသည်။
ကပ္ပိယကောင်းတစ်ဦးအဖြစ် လူတိုင်းသာ ဆောင် ရွက်နိုင်ပါမူ ဤသာသနာတော်ကြီးသည် ပိုမို၍ ထွန်းတောက်မည်မှာ သေချာလှပါသည်။ ယခုအခါ ဗုဒ္ဓသာသနာတော်သည် မြန်မာသာမက ကမ္ဘာအထိပင် ထွန်းကား ပြန့်နှံ့လာပြီ ဖြစ်သဖြင့် သာသနာတော်ကို ပြုစု လုပ်ကျွေးသူ ကပ္ပိယကာရကကောင်းတို့ ကမ္ဘာနှင့်ချီ၍ လိုအပ်နေပါသည်။ ကမ္ဘာကို သာသနာပြုရေးအတွက် ကပ္ပိယကောင်းတို့ နေရာသည် ကျယ်ပြန့်စွာ ပေါ်ထွက်လာနေပါသည်။
စာမျက်နှာ-၁၇၀
သို့ဖြစ်၍ သာသနာတော်ကို ကြည်ညိုလေးစား မြတ်နိုးသူတိုင်း သံဃာတော်တို့အား ပြုစုလုပ်ကျွေးသူ ကပ္ပိယကောင်း တစ်ယောက်အဖြစ် ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ဂုဏ်ယူဝင့်ကြွားစွာ လေ့လာမှတ်သားသင့်ကြပေသည်။
ကံကောင်းလေစွ ကပ္ပိယ
ကပ္ပိယ သို့မဟုတ် ကပ္ပိယကာရကဟူသည် သာသနာ့ ဝန်ထမ်း ရှင်ရဟန်းတို့ကို ပြုစုလုပ်ကျွေး စောင့်ရှောက် ရသူများဖြစ်သဖြင့် သာသနာပြုဖော်ပြုဖက် သာသနာပြု ပုဂ္ဂိုလ်များ ဖြစ်သည်။ လေးအသင်္ချေနှင့် ကမ္ဘာတစ်သိန်း တိုင်အောင် ဘဝများစွာ အနစ်နာခံ၍ ပါရမီဖြည့်ကျင့် ပြီးနောက်မှ သဗ္ဗညုဘုရားအဖြစ်သို့ ရောက်တော်မူလာ ရသော ဘုန်းတော်အနန္တ ကံတော်အနန္တ ဉာဏ်တော်အနန္တ တန်ခိုးတော် အနန္တသခင် ဘုရားရှင်ကိုယ်တော်မြတ်ကြီး တည်ထောင်တော်မူခဲ့သော ပရိယတ် ပဋိပတ် ပဋိဝေဓ သာသနာတော်သုံးရပ် စဉ်ဆက်မပြတ် တည်တံ့ခိုင်မာ ထွန်းကားရေးအတွက် ဆောင်ရွက်ရသည့် အခွင့်အရေး မျိုးကို ကပ္ပိယကာရကတို့ ရရှိနေကြသည်မှာ လွန်စွာ ကံကောင်းကြသည်။
စာမျက်နှာ-၁၇၁
ဘုန်းရှင် ကံရှင် သမ္ဘာရှင်မြတ်စွာဘုရား၏ ရခဲလှစွာ သာသနာတော်မြတ်ကြီးကို ဘုန်းကံရှိသော သူများသာ ကိုးကွယ်နိုင် ဆည်းကပ်နိုင် ပြုစုနိုင် သာသနာ့ဝန်ကို ထမ်း ဆောင်နိုင်ကြလေသည်။ ထို့ကြောင့်ပင် ဆရာတော်အစဉ် အဆက်က အောက်ပါအတိုင်း နှုတ်မြွက်မိန့်ကြား အမှာ ထားခဲ့ကြသည်-
အပ္ပညာ ကရဟစိ၊ ပဂ္ဂဏှိတုံ အဝိသယာ။
ပုညဝန္တဿ = ဘုန်းကံကြီးမား မြတ်ဘုရား၏၊ သာသနံ = ပရိယတ် ပဋိပတ် ထိုနှစ်ရပ်နှင့် မြင့်မြတ်ပဋိဝေဓသုံးဝ မည်သာ သာသနာတော်ကြီးကို၊ ပုညဝန္တာဝ = ထူးခြားပါရမီ စုံညီပြည့်ဝ ဘုန်းစကံထူး ရှိခဲ့ဘူးသော သူတို့သည်သာလျှင်၊ လဗ္ဘရေ = ပစ္စယဓမ္မ နှစ်ဌာနဖြင့် တောက်ပထွန်းရန် ကြိုးအား သန်၍ အမှန်ပင် ထောက်ပံ့ပြုစုနိုင်ခွင့် ရရှိကြပေကုန်၏။ အပ္ပပုညာ = ဘုန်းကံနည်းပါး အကုသိုလ်များသူတို့သည်ကား၊ ပဂ္ဂဏှိတုံ = ဘုရားမြတ်စွာ သာသနာကို မြင့်ကြာရှည်ရေး ချီးမြှောက်အားပေးရန်၊ ကရဟစိ = တစ်ကြိမ် တစ်ခါမျှ၊ အဝိသယာ = စေတနာသဒ္ဓါ ပညာဉာဏ်နည်း ကံပါမွဲသဖြင့် အနည်းငယ်မျှ မစွမ်းဆောင်နိုင်ကြကုန်သတည်း။
စာမျက်နှာ-၁၇၂
ထို့ကြောင့် ကပ္ပိယကာရကဟူသည် အတိတ်ကံ လွန်စွာကြီးမား များခဲ့ကြသည့် ပုဂ္ဂိုလ်ထူးတို့ပင် ဖြစ်ကြသည်။ ဆရာဒကာ ညီညာလက်တွဲ သာသနာပြုပွဲ ဝင်နိုင်ပါမူ ဗုဒ္ဓမြတ်စွာ သာသနာတော်ကြီး အရှည်တည်တံ့မည်မှာ ဆိုစရာမလိုပေ၊ သာသနာတော်မြတ်ကြီး၏ အသက်တမ်း ရှည်ကြာရေးအတွက် သာသနာ့အသက် အမှန်ဖြစ်သည့် ဝိနည်းသိက္ခာပုဒ်တော်များ၏ ခိုင်မြဲတည်တံ့ရေးသည် အရေး ပါလှသည်။ “ဝိနယော နာမ သာသနဿ အာယု ဝိနည်းတော်သည် သာသနာတော်၏အသက် ဖြစ်သည်။ သာသနာအသက်ရှည်စေရန်အတွက် သိက္ခာပုဒ်များကို လွန်စွာလေးစား လိုက်နာကျင့်သုံးသောပုဂ္ဂိုလ်များ ရှင်သန် တိုးတက်မှသာ သာသနာတော်အသက်ရှည်ပေမည်။
ထို သာသနာသက်ရှည်ရေး ဝိနည်းသက်ရှည်ရေးအတွက် သာသနာ့ဝန်ထမ်းတို့ ဝိနည်းသိက္ခာပုဒ်တော်ကို အပြည့်အဝ လိုက်နာနိုင်ရေးသည် အရေးပါလှသည်။ သိက္ခာကာမ-သိက္ခာပုဒ်ကို လိုလိုလားလား ကျင့်ဆောင်တော်မူကြရန် လိုအပ်ပါသည်။ လဇ္ဇီပေသလ-ဝိနည်းသိက္ခာပုဒ်တော်များကို ဖောက်ဖျက်ရန် ရှက်ရွံ့တော်မူ သီလကို ချစ်မြတ်နိုးသူ တို့ဖြစ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။
စာမျက်နှာ-၁၇၃
ထိုကဲ့သို့ လဇ္ဇီပေသလ-သိက္ခာကာမ-ဝိနယဂရုက ဆရာတော် သံဃာတော်တို့ တိုးပွားများပြားလာစေရန်အတွက် လူဒါယကာ ဥပါသကာတို့က ဝိနည်းအရာ လိမ္မာကျွမ်းကျင်စွာ ကပ္ပိယကာရကအဖြစ် ထမ်းဆောင် ကြပါမူ“အတိုင်းထက် အလွန်” “တံခွန်နှင့် ဘုရား” “ရွှေနှင့်မြ “နေနှင့်လ”ပမာ လွန်စွာလိုက်ဖက် သာသနာတော်သက်ရှည် နိုင်ပါသည်။ သို့မှသာ ကပ္ပိယကာရကတို့သည် သာသနာပြု ရဲဘော်ရဲဘက် သာသနာပြုပုဂ္ဂိုလ်တို့ ဖြစ်ကြပေလိမ့်မည်။
ဘုရားလက်ထက်တော်ကပင် စိတ္တသူကြွယ် အနာထပိဏ် သူဌေး ဗိမ္ဗိသာရမင်း အဇာတသတ်မင်း ကောသလမင်း စသော သာသနာပြုပုဂ္ဂိုလ် ကပ္ပိယဘို့ကြောင့် ရဟန်းတော်များသည် ဆင်းရဲငြိုငြင်မှု မရှိဘဲ သာသနာ့တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်နိုင်ခဲ့ကြပါသည်။ ထိုသည့် ထုံးကို နှလုံးမူကာ ယခုအခါ၌လည်း ဘုရားမြတ်စွာ သာသနာ့ဝန်ကို ဆရာ ဒကာ ကိုယ့်ဝန်တာကို ကိုယ်စီခွဲ၍ ထမ်းဆောင်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းသင့်ကြပေသည်။
ကပ္ပိယကာရကဟူသည် မြင့်မြတ်သောဝေါဟာရ ဖြစ်ပါသည်။ သိကြားမင်းကိုယ်တိုင်သည်ပင် မြတ်စွာဘုရား၏ အလုပ်အကျွေးကပ္ပိယအဖြစ် မကြာမကြာ ဂုဏ်ယူ
စာမျက်နှာ-၁၇၄
ဝင့်ကြွားစွာ လျှောက်ထားလေ့ ရှိပါသည်။ သို့ဖြစ်၍ ဘုန်းတော်ကြီးမြတ်လှသည့် ဘုရားရှင်၏ သာသနာတော်ကို ပြုစုစောင့်ရှောက်ရသူကပ္ပိယမှာ ဘုန်းကံကြီးမား ကံကောင်း သူများသာ ဖြစ်ပါသည်။
အင်္ဂလန်နိုင်ငံတွင် သာသနာပြုနေသော ဆရာတော်ကြီးတစ်ပါးသည် ထိုနိုင်ငံတွင် ဝိနည်းတော်နှင့်အညီ နေထိုင် သာသနာပြုနိုင်ရန်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံမှ ကပ္ပိယတစ်ဦး လိုက်ပါလာရန် အမိန့်ရှိပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံမှ တပည့် ဒကာတို့က ကြိုးစားရှာဖွေကြပြီး လူငယ်တစ်ဦးကို အင်္ဂလန် နိုင်ငံသို့ စေလွှတ်ရန် ကြိုးစားကြပါသည်။ လူငယ်ကလည်း ဆရာတော်ကြီး၏ ငယ်တပည့်တစ်ဦး ဖြစ်သဖြင့် အနီးကပ် ပြုစုရန် စိတ်အားထက်သန်ပါသည်။
အဆင့်ဆင့်ကြိုးပမ်း၍ နောက်ဆုံးတွင် သက်ဆိုင်ရာ သံရုံးတာဝန်ခံနှင့် တွေ့ဆုံရန်အဆင့်သို့ ရောက်လာပါသည်။ စကားပြန်နှင့် အတူ သံရုံးတာဝန်ခံရှေ့သို့ ရောက်သောအခါ “ဘာကြောင့် အင်္ဂလန်နိုင်ငံ သွားချင်ပါသလဲ” ဟူသော မေးခွန်းကို မေးပါသည်။ ဆရာတော်ကြီး၏ ကပ္ပိယကာရက အဖြစ် ပြုလုပ်ဆောင်ရွက်ပေးရန်အတွက် သွားလိုပါသည်ဟု ဖြေပါသည်။ ထိုအခါ တာဝန်ခံက “ကပ္ပိယကာရက ဆိုတာ
စာမျက်နှာ-၁၇၅
ဘာလဲ”ဟု မေးပါသည်။ “ကပ္ပိယကာရက ဆိုတာ ဝေယျာဝစ္စ ဆရာတော်ကြီး၏ ကိစ္စကြီးငယ်ကို ဆောင်ရွက်ပေးသူကို ခေါ်ပါသည်။ ထိုအလုပ်အတွက် အင်္ဂလန်နိုင်ငံသို့ ဝင်လို ပါသည်”ဟု ရှင်းပြပါသည်။
ထိုအခါ သံရုံးတာဝန်ခံက ဆရာတော်ကြီး၏ ကိစ္စ ကြီးငယ်ကို ဆောင်ရွက်ပေးမည့်သူကတော့ ဟိုနိုင်ငံမှာလည်း ရရှိနိုင်ပါသည်။ ဒီနိုင်ငံက လိုက်သွားပြီး နေထိုင်ဆောင်ရွက် ရန်မလိုပါ။ ထို့ကြောင့် မင်းကို အင်္ဂလန်နိုင်ငံသို့ နေထိုင်ခွင့် ဗီဇာ မပေးနိုင်ပါ။ ဟိုမှာပဲ ရအောင်ငှါးပါဟု ပြောဆိုပြီး ပယ်ချလိုက်ပါသည်။
အထက်ပါ အဖြစ်အပျက်မှာ အဖြစ်အပျက်မှာ အမှန်တကယ် ဖြစ်ပျက်ခဲ့သော အဖြစ်မှန်ဖြစ်ပါသည်။ ကပ္ပိယကာရက ဝေယျာဝစ္စကရ စသော သာသနာ့ဝေါဟာရတို့၏ အဓိပ္ပာယ် လေးနက်မှုကို ထိမိအောင် ဘာသာ မပြန်နိုင်ကြသဖြင့် ကိစ္စကြီးငယ် ဆောင်ရွက်ရသူဟုသာ အများသိသည့်အတိုင်း ပြောဆိုနေကြပါသည်။
ကပ္ပိယကာရကမရှိလျှင် ရဟန်းတော်တို့ ဝိနည်းသိက္ခာ ပြည့်ဝစွာ သာသနာမပြုနိုင်ကြောင်း သဘော မပေါက်ကြပေ။ ရဟန်းတော်ဘဝဟူသည် ကပ်မှ ဘုဉ်းပေး
စာမျက်နှာ-၁၇၆
ရပါသည်။ ကပ္ပိသည့်အခါမျိုးလည်း ရှိပါသည်။ ကိုယ်တိုင် ချက်ပြုတ် မစားရပါ။ ရွှေ ငွေ မကိုင်ရပါ၊ ဈေးမဝယ်ရပါ စသော ဝိနည်းသိက္ခာပုဒ်တော်များလာ ပညတ်ချက်များ အရ ကပ္ပိယကာရကဟူသည် ရဟန်းတစ်ပါးအဖို့ မရှိမဖြစ် အလွန့်အလွန် လိုအပ်သောသူ ဖြစ်ပါသည်။
သာသနာ့ဝေါဟာရ မကျွမ်းကျင်သော နိုင်ငံရပ်ခြားတွင် မည်သို့လျှင် ကပ္ပိယကာရကကောင်းတစ်ဦးကို ရနိုင်ပါ မည်နည်း။ ငွေဖြင့် ပေးဝယ်၍ ရနိုင်ကောင်းသော အလုပ် အကျွေးတို့တွင် ကပ္ပိယကာရက မပါဝင်ပါ။ ကပ္ပိယကောင်း ဟူသည် စေတနာသဒ္ဓါ ဉာဏ်ပညာနှင့် ဘုန်းကံကောင်းများ ရှိသူသာ ဖြစ်ပါသည်။
သို့ဖြစ်၍ ကပ္ပိယကောင်းတစ်ဦးဖြစ်ရန် ဗုဒ္ဓဘာသာ ဝင်တိုင်း လေ့လာရပါမည်၊ လေ့ကျင့်ရပါမည်၊ မှတ်သား ရပါမည်၊ ကြိုးစားရပါမည်၊ ကျင့်ကြံပြုမူဆောင်ရွက်ရပါမည်၊ ကံ ဉာဏ် ဝီရိယ ပြည့်ဝသူသာ ကပ္ပိယကောင်းတစ်ဦး ဖြစ်နိုင်သဖြင့် ကပ္ပိယဘဝဟူသည်ကား ကံကောင်းလှပေစွ။
********
စာမျက်နှာ-၁၇၇
ကျမ်းကိုးစာရင်း
၁။ ပါရာဇိကပါဠိ
၂။ ပါစိတ္တိယပါဠိ
၃။ မဟာဝဂ္ဂပါဠိ
၄။ စူဠဝဂ္ဂပါဠိ
၅။ ပရိဝါရပါဠိ
၆။ ပါရာဇိကကဏ္ဍအဋ္ဌကထာ
၇။ ပါစိတျာဒိအဋ္ဌကထာ
၈။ သာရတ္ထဒီပနီဋီကာ
၉။ ခုဒ္ဒသိက္ခာ
၁၀။ မူလသိက္ခာ
၁၁။ ပါတိမောက်ဘာသာဋီကာ
၁၂။ ဘုရားဥပဒေတော်ကြီး
စာစီ * သထပ-ကွန်ပျူတာ
စာမျက်နှာ-၁၇၈
ဤစာအုပ်တွင်
(၁) သာသနာ့အကျိုးဆောင် ကပ္ပိယတစ်ဦး၏ အရည်အချင်းများ
(၂) လုပ်ငန်းတာဝန်များ
(၃) သာသနာပြုရာ၌ ကပ္ပိယအရေးပါပုံ
(၄) သံဃာတော်များနှင့် ဆည်းကပ် ဆက်ဆံနည်းများ
(၅) သံဃာတော်အား ရွှေ ငွေ ရတန လှူဒါန်းနည်းများ
(၆) ပစ္စည်းလေးပါးနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ပြုကျင့်ဖွယ်များ-
စုံစုံလင်လင် ပေါ်ပေါ်လွင်လွင် ပြုစုထားပါသည်။