ဝိနည်းပဒေသာသင်တန်း/နိဂုံးပါဠိ အနက်
နိဂုံးပါဠိ အနက်
ဣတိ = ဤသို့။ ဣမာနိ စုဒ္ဒသခန္ဓကဝတ္တာနိ = ဤတစ်ဆယ့်လေးပါးသော ခန္ဓကဝတ်တို့ကို။ ဝုတ္တာနိ = ဟောတော်မူအပ်ကုန်၏၊ ဧတာနိ စ = ထိုဝတ်တို့ကိုလည်း။ သဗ္ဗေသံ = ခပ်သိမ်းကုန်သော ရဟန်းသာမဏေတို့သည်။ သဗ္ဗဒါ စ = အခါခပ်သိမ်းလျှင်။ ယထာရဟံ = ကျင့်ထိုက်သည့်အားလျော်စွာ။ စရိတဗ္ဗာနိ = ကျင့်အပ်ကုန်၏၊
၁။ ဝတ္တံ အပရိပူရေန္တော၊ န သီလံ ပရိပူရတိ။
အသုဒ္ဓသီလော ဒုပ္ပညော၊ စိတ္တေကဂ္ဂံ န ဝိန္ဒတိ။
၂။ ဝိက္ခိတ္တစိတ္တော နေကဂ္ဂေါ၊ သမ္မာ ဓမ္မံ န ပဿတိ။
အပဿမာနော သဒ္ဓမ္မံ၊ ဒုက္ခာ န ပရိမုစ္စတိ။
၃။ ယံ ဝတ္တံ ပရိပူရေန္တော၊ သီလံပိ ပရိပူရတိ။
ဝိသုဒ္ဓသီလော သပညော၊ စိတ္တေကဂ္ဂံပိ ဝိန္ဒတိ။
၄။ အဝိက္ခိတ္တစိတ္တော ဧကဂ္ဂေါ၊ သမ္မာ ဓမ္မံ ဝိပဿတိ။
သမ္ပဿမာနော သဒ္ဓမ္မံ၊ ဒုက္ခာ သော ပရိမုစ္စတိ။
၅။ “တသ္မာ ဟိ ဝတ္တံ ပူရေယျ၊ ဇိနပုတ္တော ဝိစက္ခဏော။
ဩဝါဒံ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿ၊ ကတွာ နိဗ္ဗာနမေဟီတိ။
မြန်မာပြန်
၁။ ဝတ်ကို မဖြည့်ကျင့်သော ရဟန်းသာမဏေသည် သီလကို မပြည့်စေနိုင်၊ သီလမစင်ကြယ်သော ရဟန်းသည် ပညာမရှိသည်ဖြစ်၍ စိတ်တည်ကြည်ခြင်းကို မရနိုင်။
၂။ ပျံ့လွင့်သောစိတ်ရှိသော ရဟန်းသည် များသောအာရုံရှိ၍ တရားကို ကောင်းစွာ မမြင်နိုင်၊ သူတော်ကောင်းတရားကို ကောင်းစွာ မမြင်သော ရဟန်းသာမဏေသည် ဆင်းရဲမှ မလွတ်မြောက်နိုင်။
၃။ ဝတ်ကို ဖြည့်ကျင့်သော ရဟန်းသာမဏေသည် သီလကိုလည်း ပြည့်စေနိုင်၏၊ သီလစင်ကြယ်သော ရဟန်း သာမဏေသည် ပညာရှိသည်ဖြစ်၍ စိတ်တည်ကြည်မှုကိုလည်း ရနိုင်၏၊
၄။ စိတ်မပျံ့လွင့်သော ရဟန်း သာမဏေသည် တစ်ခုတည်းသော အာရုံရှိ၍ တရားကို ကောင်းစွာ မြင်နိုင်၏၊ သူတော်ကောင်းတရားကို ကောင်းစွာ မြင်သော ထိုရဟန်းသာမဏေသည် ဆင်းရဲမှ လွတ်မြောက်နိုင်၏၊
၅။ ထို့ကြောင့် ပညာရှိသော ဘုရားသားတော် ရဟန်း သာမဏေသည် မြတ်စွာဘုရား၏ အဆုံးအမဖြစ်သော ကျင့်ဝတ်ကို ဖြည့်ကျင့်ရာ၏၊ ထိုသို့ ဖြည့်ကျင့်ခြင်းကြောင့် နိဗ္ဗာန်သို့ ရောက်ရလတ္တံ့။
ကံ (၅) မျိုး၊ တစ်နည်း (၇) မျိုး
၁။ တဇ္ဇနီယကံ = ခြိမ်းခြောက်မှုပြုသော ကံ။ (ပဏ္ဍုကရဟန်း၊ လောဟိတကရဟန်း)
၂။ နိယဿကံ = ကိုယ်စိုးကိုယ်ပိုင် နေခွင့်မရအောင်ပြုသော ကံ၊ (သင်သည် မှီခိုနေရမည်) (အသျှင်သေယျက ရဟန်း)
၃။ ပဗ္ဗာဇနီယကံ = ကီဋာဂိရိဇနပုဒ်မှ နှင်ထုတ်သောကံ၊ (၁) အဿဇိရဟန်း၊ (၂) ပုနဗ္ဗသုကရဟန်း၊
၄။ ပဋိသာရဏီယကံ = စိတ္တသူကြွယ်ကို သည်းခံစေရသော ကံ (တောင်းပန်ဝန်ချရသော ကံ)၊ (သုဓမ္မရဟန်း - နှမ်းပျစ် မုန့်တစ်ခု မပါဟု ပြောမှု၊)
၅။ ဥက္ခေပနီယကံ = သီလပျက်စီးခြင်း၊
၆။ ဥက္ခေပနီယကံ = အကျင့်ပျက်စီးခြင်း၊
၇။ ဥက္ခေပနီယကံ = အယူဝါဒ ပျက်စီးခြင်း၊ (၁) ဆန္နရဟန်း အာပတ်ကို မရှု၊ (၂) ဆန္နရဟန်း အာပတ်ကို မကုစား၊ (၃) အရိဋ္ဌရဟန်း ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်မှု၊
သောတာပန်ဖြစ်ကြောင်းအင်္ဂါ (၄) ပါး
(ဆောင်) သူတော်သူမြတ်၊ မြဲဆည်းကပ်လျက်၊ မှတ်မှတ်သားသား၊ တရားကိုနာ၊ သူတော်နှလုံး၊ တဖြောင့်သုံးလျက်၊ အားတက်ကျင့်ကြံ၊ သောတာပန်၊ ဖြစ်ရန် အကြောင်းလေး။
သောတာပတ္တိယင်္ဂံ သောတာပန်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါ (၄) ပါး
(ဆောင်) ဗုဒ္ဓ, ဓမ္မ, သံဃာ့ကိုယုံ၊ မတုံလှုပ်ဘိ၊ အရိယာကန္တ၊ သီလငါးဖြာ၊ စုံညီညာ၊ သောတာပတ္တိအင်။
သောတာပန်အရည်အသွေး (၇) ပါး
(ဆောင်) ဖြစ်ကြောတို၊ ငြိမ်းလိုစိတ်၊ တွက်ရိတ်ကင်း၊ ချက်ချင်းကု၊ ပျက်မှုစိုး၊ တိုး၍စိုက်၊ လှိုက်လှိုက်ဖို၊ ကြည်ညိုခုနစ်တန်၊ သောတာပန်။