ဝိနည်းပဒေသာသင်တန်း/သဉ္စရိတ္တ သိက္ခာပုဒ်အဓိပ္ပာယ်
သဉ္စရိတ္တ သိက္ခာပုဒ်အဓိပ္ပာယ်
သဉ္စရိတ္တဿ ဘာဝေါ သဉ္စရိတ္တံ၊ မိန်းမ ယောက်ျားနှစ်ဦးသားတို့၏ အကြား၌ သွားလိုက် ပြန်လိုက်နှင့် မိန်းမ၏ စကားကို ယောက်ျားထံ၊ ယောက်ျား၏ စကားကို မိန်းမထံ ပြောကြားပေးခြင်းကို သဉ္စရိတ္တ (= အောင်သွယ်သည်)ဟု ဆိုသည်။
အာပဇ္ဇေယျကား စကားကို ကောင်းစွာ တာဝန်ခံယူလာခြင်း, စုံစမ်းခြင်း, တစ်ဖန် ဆောင်ယူလာခြင်းဟူသော အင်္ဂါသုံးပါး ပြုလုပ်ခြင်းကို ဆိုသည်။ မိန်းမ ယောက်ျားနှစ်ဦးသားတို့၏ အကြား၌ ဤအင်္ဂါသုံးပါးလုံးနှင့်ညီမူ သံဃာဒိသေသ်၊ အင်္ဂါနှစ်ပါးဖြစ်မူ ထုလ္လစ္စဉ်း၊ တစ်ပါးသာဖြစ်မူ ဒုက္ကဋ်ဟု သိပါ။
(ဆောင်) ခံယူစုံစမ်း၊ ဆောင်တန်းခြင်းပြု၊ သုံးခုအင်္ဂါ၊ ပြည့်စုံပါ၊ သံဃာဒိသေသာ။ နှစ်ပါးအင်္ဂါ, ထုလ္လစ်သာ၊ တစ်မှာ ဒုက္ကဋာ။
တင်္ခဏိကာယဣတ္ထိလိင်ဖြင့် မိန်းမဟု ပြခြင်းသည် နိဒဿနနည်းတည်း။ ဝစ္စလိင် ဖြစ်သည်။ တစ်ခဏမျှ ပေါင်းဖော်ရန် မိန်းမအားသာ ပြောကြားလျှင် အာပတ်သင့်သည် မဟုတ်၊ ယောက်ျားအား ပြောသော်လည်း အာပတ်သင့်သည်ဟု သိပါ။
အာပတ်အဆုံးအဖြတ်
လင်ယောက်ျားနှင့် စိတ်ဆိုး၍ အိမ်မှ ဆင်းသွားသော (တရားဝင် မကွာရှင်းရသေးသော) မိန်းမအား ဝမ်းမြောက်ဖွယ်စကားကို ပြော၍ လင်ယောက်ျားအိမ်သို့ ပြန်စေသော ရဟန်းအား အာပတ်မသင့်ဟု မိန့်တော်မူ၏၊ ဤ မိန်းမမှာ အောင်သွယ်စကား ပြောကြားထိုက်သောမိန်းမ မဟုတ်သောကြောင့် အာပတ်မသင့်ခြင်း ဖြစ်သည်။ လူသိရှင်ကြား လဘက်စား၍ ကွဲကွာ ပြတ်စဲပြီးသော လင်နှင့် မယားတို့အား အောင်သွယ်မပေးသင့်၊ တရားဝင် ကွဲကွာပြီးသော မိဘနှစ်ပါးတို့ကိုပင် ပြန်လည်အောင်သွယ်ပေးသော သားရဟန်း ဤသံဃာဒိသေသ်အာပတ်မှ မလွတ်ဟု သိလေ။