သိမ်မျိုးစုံမဟာဋီကာ/ဉတ္တိဒေါသ ဝိစာရဏခန်း

သိမ်မျိုးစုံမဟာဋီကာကျမ်း
by ကျွန်းရွာတောရဆရာတော်
၈၁။ ဉတ္တိဒေါသ ဝိစာရဏခန်း
3756သိမ်မျိုးစုံမဟာဋီကာကျမ်း — ၈၁။ ဉတ္တိဒေါသ ဝိစာရဏခန်းကျွန်းရွာတောရဆရာတော်

     ဉတ္တိသမ္ပတ္တိ အနုဿာဝနသမ္ပတ္တိတို့၌ ဉတ္တိဒေါသငါးပါး၊ အနုဿာဝနငါးပါးတို့တွင် ဉတ္တိဒေါသငါးပါးကား။ ဉတ်ရွတ်ဖတ်စဉ်အခါ -

(၁) ဝတ္ထုအပရာမသန၊
(၂) သံဃအပရာမသန၊
(၃) ပုဂ္ဂလအပရာမသန
(၄) ဉတ္တိအပရာမသန၊
(၅) ပစ္ဆာဉတ္တိတ္ထပန-အားဖြင့် ငါးပါးတည်း။

ဥပသမ္ပဒါအခန်း၌ -
     အယံ နာဂေါ-စသည်ဖြင့် ပဉ္စင်းလောင်းဟောသဒ္ဒါကို မကြားမရွတ်ဖတ်ပဲ ချန်ထားခဲ့လျှင် ဝတ္ထုအပရာမသနမည်၏။

သုဏာတု မေ ဘန္တေ သံဃော-၌
     သံဃောကို မရွတ်ဖတ်ပဲ
သုဏာတု မေ ဘန္တေ -တွင် ရွတ်ဖတ်၍ အယံ နာဂေါစသည်ကို ရွတ်ဖတ်လျှင် သံဃအပရာမသနမည်၏။

အာယသ္မတော တိဿဿ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ -ဟု
     ဥပဇ္ဈာယ်ဟော ပုဒ်တို့ကို မရွတ်ဖတ်ပဲ ချန်ထားခဲ့လျှင် ပုဂ္ဂလအပရာမသနမည်၏။

သုဏာတု -ကစ၍ ဧသာ ဉတ္တိ -တိုင်
     ဉတ်ကိုလုံးလုံးမရွတ်ဖတ်ပဲ ချန်ထားခဲ့လျှင် ဉတ္တိအပရာမသနမည်၏။

ဉတ်ကို ရှေးဦးစွာ မရွတ်ဖတ်ပဲ ကမ္မဝါစာကို ရွတ်ဖတ်ပြီးလျှင် ယင်းနောက်မှ ဧသာ ဉတ္တိ -ဟု ဆို၍
     ယင်းနောက် ခမတိ သံဃဿ ဆို၍ဥတ်ကိုကြားခြင်းသည် ပစ္စာဉတ္တိတ္ထပနမည်၏။

     ဤသို့ ဉတ်၌အပြစ်ငါးပါးကို သိအပ်၏။ ၎င်းအတိုင်းမဟုတ်ပဲ ကမ္မဝါစာကုန် ရှေးဦးစွာဖတ်၍ နောက်ဆုံး၌ ဉတ်ကုန် ရွတ်ဖတ်လျှင်လည်း ပစ္ဆာဉတ္တိတ္ထပနပင်တည်း။

     ယင်း ငါးပါးသော ဉတ်၌ အပြစ်လွတ်လျှင် ဉတ္တိသမ္ပတ္တိဖြစ်၍ ကံမြောက်၏။

     ဉတ္တိံ န ပရာမသတီတိ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ ဉတ္တိံ နပရာမသတိ။ ပ။ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။ (ပရိဝါကမ္မဝဂ်အဋ္ဌကထာ၊ ၂၄၆။)
     ဤကား အကျဉ်းအားဖြင့် ရေးသားအပ်သော
     ဉတ္တိဒေါသဋီကာ ပြီး၏။