၁၃-လောကဝဂ်

၂-သုဒ္ဓေါဓနဝတ္ထုပါဠိဂါထာ

၃၄၅။ ဥတ္တိဋ္ဌေ နပ္ပမဇ္ဇေယျ, ဓမ္မံ သုစရိတံ စရေ၊
ဓမ္မစာရီ သုခံ သေတိ, အသ္မိံ လောကေ ပရမှိ စ။

ဥတ္တိဋ္ဌေ၊ ဆွမ်းကိုရည်မှတ်, မတ်မတ်ရပ်၍, ကျင့်အပ်မှန်မှန်, ဆွမ်းခံခြင်း၌။ [ပိဏ္ဍာယ ဥဒ္ဒိဿ, ဥဋ္ဌဟိတွာ ဝါ တိဋ္ဌနံ ဥတ္တိဋ္ဌံ။ ပါစိယော၂၁၇။] န ပမဇ္ဇေယျ၊ ကောင်းသည့် ဘောဇန်, စားသောက်ရန်ဖြင့်, ဆွမ်းခံဖျက်၍, မမေ့လျော့ရာ။ ဓမ္မံ၊ ကောင်းဆိုးနှစ်တန်, ရရာခံ၍, ခြိုးခြံစားလင့်, တရားအကျင့်ကို။ သုစရိတံ၊ မိစ္ဆာဇီဝ, အနေသနတို့, စစလွတ် ကင်း, သန့်ရှင်းစွာ ကျင့်အပ်သည်မည်လောက်အောင်။ စရေ၊ ရောဂါဘေးဒဏ်, မရှိမှန် လျှင်, ကျင့်ကြံကြိုးကုတ်, အားထုတ်သင့်လှပေ၏။ ဓမ္မစာရီ၊ ဆွမ်းခံအကျင့်, မှန်မလင့် အောင်, အသင့်ကြိုးကုတ်, အားထုတ်လေ့ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်သည်။ အသ္မိံ လောကေ၊ လက်ရှိမှန်စွာ, ကိုယ်ခန္ဓာ၏, ရရာကာလ, ဤလောက၌လည်းကောင်း။ ပရမှိ စ၊ အနာဂတ်ရောက်, နောက်နောက်ခန္ဓာ, ရရာကာလ, နောက်လောက၌လည်းကောင်း။ သုခံ သေတိ၊ သွားရပ်ထိုင်လျောင်း, လိုရာပြောင်း၍, အကြောင်းအားလျော်စွာ, ချမ်း သာလေတော့သတည်း။ (ပါ-၁၆၈)

၁။ ဟီနံ။ ။ ဟေသိ ဟီနတ္တံ အဂမီတိ ဟီနော၊ [ဟိ+န၊ ဟိ၌ဒီဃပြု၊-မောဂ်-၇၊၁၀၇၊] ဟီယိတ္ထာတိ ဟီနော၊[ဟာ စာဂေ+တ၊ တကို နပြု, ဤလာ၊-နိဒီ-၅၀၀။ (တစ်နည်း) တကို ဤဏ ပြု, ကွစိ ဓာတုဖြင့် ဏကို န-ပြု၊-ရူ-၃၈၅။] ဟီနအရ ယုတ်ညံ့သူ, ယုတ်ညံ့သောဌာနကို မုချ အားဖြင့် ယူ၊ ဌာနဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ဟီနအမည်ကို ဌာနီဖြစ်သော ကာမဂုဏ်ငါးပါး၌ တင်စား သော ဌာနူပစာရအားဖြင့်လည်းကောင်း အကျိုးဟီနဂတိ၏ ဟီနအမည်ကို အကြောင်းကာမဂုဏ် ငါးပါး၌ တင်စားသော ဖလူပစာရအားဖြင့်လည်းကောင်း ကာမဂုဏ်ငါးပါးကို ဟီနဟု ဆိုရသည်၊ (တစ်နည်း)“ဟီနေဟိ+ပဋိသေဝိတဗ္ဗော ဟီနော၊ ဟီနေသု+ဌိတော ဟီနော၊ ဟီနေသု ဌာနေသု+ နိဗ္ဗတ္တာပေတီတိ ဟီနော”ဟု ပြု။ (ဓမ္မ-ဋီ-၁၈၅)

၃၄၆။ ဓမ္မံ စရေ သုစရိတံ စရေ, န နံ ဒုစ္စရိတံ စရေ၊
ဓမ္မစာရီ သုခံ သေတိ, အသ္မိံ လောကေ ပရမှိ စ။

ဓမ္မံ၊ ဆွမ်းခံအကျင့်ကို။ သုစရိတံ၊ အနေသန, စသည်လွတ်ကင်း၍, သန့်ရှင်း စွာ ကျင့်အပ်သည်မည်လောက်အောင်။ စရေ၊ ကျင့်ရာ၏။ နံ၊ ထိုဆွမ်းခံအကျင့်ကို။ ဒုစ္စရိတံ၊ ဝေသိယာဂေါစရ, စသည်စုပေါင်း, မကောင်းသဖြင့် ကျင့်အပ်သည်မည် လောက်အောင်။ န စရေ၊ မကျင့်ရာ။ ဓမ္မစာရီ၊ ဆွမ်းခံအကျင့်ကို ကျင့်လေ့ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်သည်။ အသ္မိံ လောကေ၊ ဤလောက၌လည်းကောင်း။ ပရမှိ စ၊ နောက်လောက ၌လည်းကောင်း။ သုခံ၊ ချမ်းချမ်းသာသာ။ သေတိ၊ အိပ်ရနေရ၏။ (ပါ-၁၆၉)

သုဒ္ဓေါဓနဝတ္ထုဂါထာနိဿယပြီးပြီ။