သုပ္ပဝါသာ(ကောလိယ)သာကီဝင်မင်းသမီးအကြောင်း

မဟာဗုဒ္ဓဝင်
by မင်းကွန်းဆရာတော်
(၆) သုပ္ပဝါသာ(ကောလိယ)သာကီဝင်မင်းသမီးအကြောင်း
3939မဟာဗုဒ္ဓဝင် — (၆) သုပ္ပဝါသာ(ကောလိယ)သာကီဝင်မင်းသမီးအကြောင်းမင်းကွန်းဆရာတော်

(၆) သုပ္ပဝါသာ(ကောလိယ)သာကီဝင်မင်းသမီးအကြောင်း

(က) မင်းသမီး၏ ရှေးကောင်းမှု

     ဤသုပ္ပဝါသာ ကောလိယသာကီဝင် မင်းသမီးအလောင်း အမျိုးကောင်းသမီးသည် ပဒုမုတ္တရမြတ်စွာ လက်ထက်တော်အခါဝယ် ဟံသာဝတီ မင်းနေပြည်၌ အမျိုးကောင်းသမီးဖြစ်၍ မြတ်စွာဘုရားရှင်၏ တရားဒေသနာကို ကြားနာရစဉ် ပဒုမုတ္တရ မြတ်စွာဘုရားရှင်က ဥပါသိကာတယောက်ကို “ပဏီတဒါယိက = မွန်မြတ်သည်ကို လှူသောအရာ”ဝယ် အသာဆုံး အမြတ်ဆုံး = ဧတဒဂ်ရာထူး၌ ထားတော်မူသည်ကို တွေ့မြင်ရ၍ အားကျကာ အဓိကာရကောင်းမှု ကုသိုလ်ကိုပြုပြီးလျှင် ထိုရာထူး = ဌာနန္တရကို ဆုတောင်းပတ္ထနာမှု ပြုခဲ့လေ၏။

(ခ) နောက်ဆုံးဘဝ ကောလိယသာကီဝင် မင်းသမီး

သုပ္ပဝါသာ ဖြစ်လာခြင်း

     ထိုအမျိုးကောင်းသမီးသည် ကမ္ဘာတသိန်းပတ်လုံး နတ်ပြည် လူ့ပြည်တို့၌ ကျင်လည်ကျက်စားခဲ့၍ ဤဘုရားမြတ်စွာ ပွင့်ထွန်းတော်မူရာ ကာလဝယ် ကောလိယပြည်၌ သာကီဝင်မင်းသမီး ဖြစ်လာလေသည်။ ထိုမင်းသမီး၏ အမည်ကို သုပ္ပဝါသာ-ဟု မှည့် ခေါ်ကြလေသည်။ သုပ္ပဝါသာ သာကီဝင်မင်းသမီးသည် အရွယ်သို့ ရောက်လတ်သော် သာကီဝင်မင်းသားတယောက်၏



၃၃၆

အိမ်သို့လိုက်ပါ အိမ်ရှင်မပြုလုပ်နေထိုင်ရစဉ် မြတ်စွာဘုရားရှင်ကို ပဌမအကြိမ် ဖူးတွေ့ရစဉ်ကပင် ဘုရားရှင်၏ တရားစကားကို ကြားနာရ၍ သောတာပတ္တိဖိုလ်၌ တည်လေသည်။ ထိုသုပ္ပဝါသာ သာကီဝင် မင်းသမီးသည် နောက်အဖို့ဝယ် သီဝလိသူငယ်ကို ဖွားမြင်လေသည်။ (ဤအကြောင်းအရာ အကျယ်ကို အောက် ထေရာပဒါနခဏ်း ဤဆဋ္ဌမတွဲ ပဌမပိုင်း စာမျက်နှာ ၃၀၅-မှ စ၍ ကြည့်ရှုကုန်ရာ၏)။

(ဂ) ဧတဒဂ်ဘွဲ့ထူး ရရှိခြင်း

     အရှင်သီဝလိ၏မယ်တော် ဤသုပ္ပဝါသာ ကောလိယသာကီဝင် မင်းသမီးသည် အခါတပါး၌ ဘုရားအမှူးရှိသော ရဟန်းသံဃာအား အထူးထူးအပြားပြား များမြတ်ချိုမြိန်သော အရသာရှိသည့် ပဏီတဘောဇဉ်ကို လှူဒါန်း ဆက်ကပ်လေသည်။ မြတ်စွာဘုရားသည် ဆွမ်းဘုဉ်းပေးပြီး၍ အနုမောဒနာတရား ဟောကြားတော်မူလတ်သည်ရှိသော် သုပ္ပဝါသာ မင်းသမီးအား-

“ဘောဇနံ သုပ္ပဝါသေ ဒေန္တီ အရိယသာဝိကာ ပဋိဂ္ဂဟကာနံ ပဉ္စ ဌာနာနိ ဒေတိ- အစရှိသည်ဖြင့် သုပ္ပဝါသာ.. ဆွမ်းခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို လှူဒါန်းသော ငါဘုရား၏ တပည့်မ = သာဝိကာသည် အလှူခံပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ၅-ဌာနတို့ကို လှူဒါန်းသည်မည်၏။ အသက်အလှူကို လှူသည်မည်၏, အဆင်းအလှူကို လှူသည်မည်၏, ချမ်းသာသုခအလှူကို လှူသည်မည်၏, ခွန်အားဗလအလှူကို လှူသည်မည်၏, ဉာဏ်ပညာပဋိဘာန် အလှူကို လှူသည်မည်၏။

အာယုဒါနကို ပေးလှူရခြင်းကြောင့် နတ်၌ဖြစ်, လူ၌ဖြစ်သော အသက်၏ အဖို့ဝေစုရသူ (အသက်ရှည်သောနတ်, အသက်ရှည်သောလူ) ဖြစ်၏။ (ပ)။ ဉာဏ်ပညာ ပဋိဘာန် အလှူဒါနကို ပေးလှူရခြင်းကြောင့် နတ်၌ဖြစ်, လူ၌ဖြစ်သော ဉာဏ်ပညာ ပဋိဘာန်၏ အဖို့ဝေစုရသူ



၃၃၇

(=ဉာဏ်ပညာကြီးသောနတ်, ဉာဏ်ပညာကြီးသောလူ) ဖြစ်၏”—

ဟူသော ဤတရားဒေသနာကို ဟောကြားတော်မူလေ၏၊ ဤသို့လျှင် ဧတဒဂ်ဘွဲ့ပေးရန် ဤအကြောင်းဝတ္ထုကား ဖြစ်ပေါ်ခဲ့လေသည်။

     ထိုမှ နောက်အခါ၌ မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည် ဇေတဝန် ကျောင်းတိုက်တော်ဝယ် သီတင်းသုံး နေထိုင်တော်မူ၍ ဥပါသိကာ = ဒါယိကာမများကို ဧတဒဂ်ရာထူး = ဌာနန္တရ၌ ထားတော်မူသည်ရှိသော် ကောလိယ သာကီဝင်မင်း၏ သမီးဖြစ်သူ ဤသုပ္ပဝါသာ ဥပါသိကာမကို-

“ဧတဒဂ္ဂံ ဘိက္ခဝေ မမ သာဝိကာနံ ဥပါသိကာနံ ပဏီတဒါယိကာနံ ယဒိဒံ သုပ္ပဝါသာ ကောလိယဓီတာ = ရဟန်းတို့.. မွန်မြတ်သောဝတ္ထုကို ပေးလှူကြသည့် ငါဘုရား၏ တပည့်မ = သာဝိကာ ဥပါသိကာတို့တွင် ကောလိယ သာကီဝင်မင်း၏သမီး သုပ္ပဝါသာသည် အသာဆုံး အမြတ်ဆုံး ဖြစ်ပေ၏”-

ဟု ချီးကျူး မိန့်မြွက်တော်မူကာ “ပဏီတဒါယိကာ = မွန်မြတ်သောဝတ္ထုကို လှူလေ့ရှိသော အရာ”ဝယ် အသာဆုံး အမြတ်ဆုံး = ဧတဒဂ်ရာထူး၌ ထားတော်မူလေ၏။

ဤကား သုပ္ပဝါသာမင်းသမီး အကြောင်းတည်း။

**********