၁-ယမကဝဂ်

၃-တိဿတ္ထေရဝတ္ထုအဋ္ဌကထာဂါထာ

၃၇။ သဟဿရံသီ သတတေဇော, သူရိယော တမဝိနောဒနော၊
ပါတောဒယန္တေ သူရိယေ, မုဒ္ဓါ တေ ဖလတု သတ္တဓာ။

သူရိယော၊ နေသည်။ သဟဿရံသီ၊ ထောင်ပေါင်းများစွာသော ရောင်ခြည်ရှိ၏။ သတတေဇော၊ ရာပေါင်းများစွာသော တန်ခိုး ရှိ၏။ တမဝိနောဒနော၊ အမိုက်မှောက်ကို ပယ်ဖျောက်နိုင်၏။ ပါတော၊ နံနက်စောစော၌။ သူရိယေ၊ နေသည်။ ဥဒယန္တေ၊ အထက် ၌ဖြစ်လသော်။ ဝါ၊ ထွက်လသော်။ တေ၊ သင်၏။ မုဒ္ဓါ၊ ဥုးထိပ် သည်။ သတ္တဓာ၊ ၇စိတ်၇ဖြာ။ ဖလတု၊ ကွဲပါစေသတည်း။ (ဋ္ဌ-၃၅)

၃၈။ ကမ္မန္တာ နပ္ပဝတ္တန္တိ, ဇမ္ဗုဒီပဿ နာရဒ၊
ကေန လောကော တမောဘူတော, တံ မေ အက္ခာဟိ ပုစ္ဆိတော။

နာရဒ၊ နာရဒ! ဇမ္ဗုဒီပဿ၊ ဇမ္ဗူဒိပ်၏။ ကမ္မန္တာ၊ လုပ်ငန်းတို့ သည်။ နပ္ပဝတ္တန္တိ၊ မဖြစ်တော့ကုန်။ ကေန၊ အဘယ်ကြောင့်။ လောကော၊ ကမ္ဘာလောကသည်။ တမောဘူတော၊ အမှောင်ဖြစ် ၍ ဖြစ်ရပါသနည်း? မေ၊ ဒကာတော်သည်။ ပုစ္ဆိတော၊ လျှောက် ထားအပ်သော။ (တွံ၊ အရှင်ဘုရားသည်။) မေ၊ ဒကာတော်အား။ [အာဝုတ္တိနည်းဖြင့် မေကို ၂ခါပေးသည်။] တံ၊ ထိုအကြောင်းကို။ အက္ခာဟိ၊ မိန့်ကြားပါလော။ (ဋ္ဌ-၃၆)

တိဿတ္ထေရဝတ္ထုပါဠိဂါထာ

၃၉။ အက္ကောစ္ဆိ မံ အဝဓိ မံ, အဇိနိ မံ အဟာသိ မေ၊
ယေ စ တံ ဥပနယှန္တိ, ဝေရံ တေသံ န သမ္မတိ။

မံ၊ ငါ့ကို။ အက္ကောစ္ဆိ၊ ဆဲရေးဖူးပြီ။ မံ၊ ကို။ အဝဓိ၊ ညှင်းဆဲပုတ် ခတ်ဖူးပြီ။ မံ၊ ကို။ အဇိနိ၊ အောင်ဖူးပြီ။ ဝါ၊ အနိုင်ကျင့်ဖူးပြီ။ မေ၊ ငါ၏။ (သန္တကံ၊ ဥစ္စာကို။) အဟာသိ၊ ခိုးဆောင်ဖူးပြီ။ (ဣတိ၊ ဤ သို့ တွေး၍။) ယေ၊ အကြင်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်။ တံ၊ ထိုကောဓကို။ ဝါ၊ ထိုရန်ငြိုးကို။ ဥပနယှန္တိ၊ ဖွဲ့ကုန်၏။ တေသံ၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်တို့၏။ ဝေရံ၊ ရန်သည်။ န သမ္မတိ၊ မငြိမ်းအေးနိုင်။ (ပါ-၃)

၄၀။ အက္ကောစ္ဆိ မံ အဝဓိ မံ, အဇိနိ မံ အဟာသိ မေ၊
ယေ စ တံ နုပနယှန္တိ, ဝေရံ တေသူပသမ္မတိ။

မံ၊ ကို။ အက္ကောစ္ဆိ၊ ပြီ။ မံ၊ ကို။ အဝဓိ၊ ပြီ။ မံ၊ ကို။ အဇိနိ၊ ပြီ။ မေ၊ ၏။ (သန္တကံ၊ ကို။) အဟာသိ၊ ပြီ။ (ဣတိ၊ ၍။) ယေ၊ တို့သည်။ တံ၊ ကို။ နုပနယှန္တိ (န+ဥပနယှန္တိ)၊ မဖွဲ့ကုန်။ တေသံ၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ် တို့၌။ (ဥပ္ပန္နံ၊ ဖြစ်သော။) ဝေရံ၊ သည်။ ဥပသမ္မတိ၊ ငြိမ်းအေးနိုင် ၏။ (ပါ-၄)

တိဿတ္ထေရဝတ္ထုပါဠိဂါထာနိဿယပြီးပြီ။

ယေ စ၌ စအနက် ။ ။ “ဗျတိရေက, အနွယ, သေဓ ပါ-မပါ(ဝါသိ- ၁၃၃)”အလို “န+သမ္မတိ”ဟု ပဋိသေဓပုဒ်ပါသောကြောင့် ရှေ့ကဏှ ပက္ခဂါထာသည် ဗျတိရေကဝါကျ, စသဒ္ဒါသည် ဗျတိရေကဇောတက၊ ထိုကြောင့် “စ-ဗျတိရိတ်ကား”ဟု ပေးရမည်၊ ပဋိသေဓပုဒ်မပါသောကြောင့် နောက်သုက္ကပက္ခဂါထာသည် အနွယဝါကျ၊ စသဒ္ဒါသည် အနွယဇောတက၊ ထိုကြောင့် “စ-အနွယကား”ဟု ပေးရမည်၊ အထက်၌ ပဒပူရဏ အနက်မဲ့ ယူ၍ ပေးခဲ့သည်။

တေသူပသမ္မတိ။ ။ “တေသု ပမာဒေန ဥပ္ပန္နမ္ပိ ဝေရံ ၊ပေ၊ ဝူပသမ္မတိ”ဟု ဖွင့်ရာ “တေသု” ဟူသော အဖွင့်သည် သန္ဓိလိင်္ဂပဒသံဝဏ္ဏနာ (ပဒစ္ဆေဒသံဝဏ္ဏနာ), ဝိဘျတ္ထသံဝဏ္ဏနာ(ဝိဘတ်အနက်ဖွင့်)၂မျိုးတွင် တစ် မျိုးမျိုး ဖြစ်နိုင်သည်၊ အထက်၌ ကဏှပက္ခဂါထာနှင့် ညီစေရန် ဝိဘတျတ္ထ- သံဝဏ္ဏနာ (ဆဋ္ဌီဝိဘတ် သတ္တမီအနက်ဖွင့်)ဟု ယူ၍ ပေးခဲ့သည်၊ ဤ၌ သမုဓာတ် သမ္ပဒါန်မငဲ့သောကြောင့် သမ္ပဒါန်အနက် မသင့်၊ ရန်ငြိုးမဖွဲ့သူ တို့အတွက် ရန်သည် ထိုသူတို့၏ ဥစ္စာမဖြစ်နိုင်ရကား သာမီ+သံအဖြစ်ဖြင့် မစပ်နိုင်သောကြောင့် သမ္ဗန်အနက်လည်း မသင့်၊ ကဏှပက္ခ ဂါထာ၌ကား ထိုသို့ စပ်နိုင်သောကြောင့် သမ္ဗန်အနက်ပေးရသည်၊ သန္ဓိလိင်္ဂပဒသံ- ဝဏ္ဏနာယူလျှင် “တေသု+ဥပသမ္မတိ”ဟု ဖြတ်၍ “တေသု-တို့၌၊ (ဥပ္ပန္နံသော၊) ဝေရံ သမ္မတိ”ဟုပေးပါ။