၂၆-ဗြာဟ္မဏဝဂ်


၃၇-ဝင်္ဂီသတ္ထေရဝတ္ထုပါဠိဂါထာ

၇၂၆။ စုတိံ ယော ဝေဒိ သတ္တာနံ, ဥပပတ္တိံဉ္စ သဗ္ဗသော၊
အသတ္တံ သုဂတံ ဗုဒ္ဓံ, တမဟံ ဗြူမိ ဗြာဟ္မဏံ။

ယော၊ အကြင်ပုဂ္ဂိုလ်သည်။ သတ္တာနံ၊ သတ္တဝါတို့၏။ သဗ္ဗသော၊ အလုံးစုံသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ စုတိံ၊ စုတေခြင်းကိုလည်းကောင်း။ ဥပပတ္တိဉ္စ၊ ပဋိသန္ဓေ, တည် နေကပ်ရောက်ခြင်းကိုလည်းကောင်း။ အဝေဒိ၊ သိ၏။ အသတ္တံ၊ အာရုံငါးရပ်, မငြိကပ် သော။ သုဂတံ၊ အကျင့်ကောင်းဖြင့်, မစောင်းမမှား, ကောင်းစွာသွားတတ်သော။ ဗုဒ္ဓံ၊ သစ္စာလေးရပ်, သိမြင်တတ်သော။ တံ အဟံ ဗြာဟ္မဏံ ဗြူမိ။ (ပါ-၄၁၉)

၁။ အဝေဒိ။ ။ “ဇာနာတိ”ဟု ဖွင့်သဖြင့် ဉာဏအနက်ဟော ဝိဒဓာတ်နောင် “အဇ္ဇ- တနီ”ဟူသော ယောဂဝိဘာဂဖြင့် ပစ္စုပ္ပန်အနက်၌ အဇ္ဇတနီဤဝိဘတ်သက်၊ (တစ်နည်း) ပစ္စုပ္ပန် ကာလမှ အတိတ်ကာလသို့ပြန်သော ကာလဝိပလ္လာသတည်း(မောဂ်-၆, ၁)။ [“အဇ္ဇတနီ”တိ ဝိဘာဂေန ဝတ္တမာနေပိ အဇ္ဇတနီ၊ “ဥဒစ္ဆဒါတိ ဥစ္ဆိန္ဒတိ ဘဉ္ဇတိ ဝိနာသေတီတိ တဒဋ္ဌကထာ (ဝိဗော, ၂၁၅)၊ အတီတကာလိကာနမ္ပိ ဆန္ဒသိ ဝတ္တမာနဝစနံ (ဝတ္တမာန်အနက်ဟောခြင်းကို) အက္ခရစိန္တကာ ဣစ္ဆန္တိ(သုတ္တနိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၁၅)။]

၇၂၇။ ယဿ ဂတိံ န ဇာနန္တိ, ဒေဝါ ဂန္ဓဗ္ဗမာနုသာ၊
ခီဏာသဝံ အရဟန္တံ, တမဟံ ဗြူမိ ဗြာဟ္မဏံ။

ယဿ၊ အကြင်ပုဂ္ဂိုလ်၏။ ဂတိံ၊ လားရောက်အပ်သော ဂတိကို။ ဒေဝါ၊ (စတု မဟာစလျက်, ထက်ဘဝဂ်ရပ်) ဥပပတ္တိနတ်တို့သည်လည်းကောင်း။ ဂန္ဓဗ္ဗမာနုသာ၊ သစ်ပင်အမျိုးမျိုး, အုပ်စိုးနေကြ, ဂန္ဓဗ္ဗနတ်, လူအရပ်ရပ်တို့သည်လည်းကောင်း။ ဝါ၊ ကချေသည်နတ်, လူအရပ်ရပ်တို့သည်လည်းကောင်း။ ခီဏာသဝံ၊ ကုန်ပြီးသော အာ သဝေါရှိသော။ ဝါ၊ အာသဝေါကုန်ခန်းပြီးသော။ အရဟန္တံ၊ ကိလေသာတို့မှ ဝေးကွာ တော်မူသော။ တံ အဟံ ဗြာဟ္မဏံ ဗြူမိ။ (ပါ-၄၂၀)

၁။ဂတိံ။ ။ ဓမ္မ.ဋ္ဌ၌ အထူးမဖွင့်၊ ရှေးကပေးရိုးအတိုင်း ဘဝဘေဒ(ဘဝအပြား)အနက် ကို ယူပေးခဲ့သည်၊ “သုကတဒုက္ကဋကမ္မဝသေန ဂန္တဗ္ဗာတိ ဂတိ(မ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၄၀)”ဟုပြု၊ “ဂတိန္တိ နိဗ္ဗတ္တိံ(မ၊ဋ္ဌ၊၃၊၃၀၀)၊ နိဗ္ဗတ္တိန္တိ ပရိယောသာနံ(မ၊ဋီ၊၃၊၂၀၂)”အဖွင့်အလိုမူ ဂတိသဒ္ဒါ၏ အနက် တို့တွင် နိဋ္ဌာအနက်တည်း၊ “ဂမနံ နိပ္ဖတ္တနံ ဂတိ(သီဋီသစ်၊၂၊၂၂၉)”ဟု ပြု၍ “ဂတိံ-အထွတ် အထိပ်ရောက်, ပြီးမြောက်ခြင်းကို”ဟုပေး၊ “နိဗ္ဗာနံ အရဟတော ဂတိ(ဝိ-၅, ၂၆၃)”၌ကဲ့သို့ ပဋိသရဏအနက်ယူ၍ “ဂတိံ-လည်းလျောင်းရာကို”ဟု ပေးလျှင်လည်း သင့်စရာရှိ၏၊ “ဂစ္ဆတိ အဝစရတိ, အဝစရဏဝသေန ဝါ ပဝတ္တတိ ဧတ္ထာတိ ဂတိ (သီဋီသစ်၊၂၊၂၂၉)”ဟုပြု။

၂။ ဒေဝါ ဂန္ဓဗ္ဗမာနုသာ။ ။ ဒေဝါတိ ဥပပတ္တိဒေဝါ(ဒီ၊ဋ္ဌ၊၂၊၈၈)။ စာတုမဟာရာဇိကတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ ဘဝဂ္ဂါ ဒိဗ္ဗန္တိ ကာမဂုဏာဒီဟိ ကီဠန္တိ လဠန္တိ ဝိဟရန္တိ ဇောတန္တီတိ ကတွာ(ဒီ၊ဋီ၊၂၊၉၅)။ ဂန္ဓဗ္ဗာတိ မူလခန္ဓာဒီသု အဓိဝတ္ထဒေဝတာဝ(ဒီ၊ဋ္ဌ၊၂၊၈၈)။ ဂန္ဓံ အဗ္ဗန္တိ ပရိဘုဉ္ဇန္တီတိ ဂန္ဓဗ္ဗာ ဓတရဋ္ဌဿ မဟာရာဇဿ ပရိဝါရဘူတာ၊ [ဂန္ဓ+အဗ္ဗ+အ၊-ဒီ၊ဋီ၊၂၊၉၅။] မူလဂန္ဓာဒိဘေဒံ ဂန္ဓံ အဝန္တိ အပယုဉ္ဇန္တီတိ ဂန္ဓဗ္ဗာ၊ [ဂန္ဓ+အဝ+အ၊-သံ၊ဋီ၊၂၊၂၇၆။] ဂါယနံ ဓမ္မော ဧတေသန္တိ ဂန္ဓဗ္ဗာ၊ [ဂ+ဓမ္မ၊ မ္မကို ဗ္ဗပြု၊-ဓာန်-ဋီ-၂၄။] ဂေါမှိ သဂ္ဂေ ဓုနန္တိ ကမ္ပန္တိ ဝီဏာဝါဒန- ဂါယနနဋာဒိဝသေနာတိ ဂန္ဓဗ္ဗာ။ [ဂေါ+ဓူ+ဏ၊ ဩကို အ, ဥုကို အဝပြု, နိဂ္ဂဟိတ်လာ၊-ဧဋီ။]

ဝါကျယူပေးပုံ။ ။ ဝါကျယူ၍“ဂန္ဓဗ္ဗာ-တို့သည်လည်းကောင်း၊ မာနုသာ-ကောင်း”ဟု လည်း ပေးကြသည်၊ ဤအလို “ဂန္ဓဗ္ဗာ+မာနုသာ”ဟု ပုဒ်ဖြတ်၊ ဆန်းကြောင့် ဗ္ဗာ၌ ရဿပြု။

ဝင်္ဂီသတ္ထေရဝတ္ထုဂါထာနိဿယ ပြီးပြီ။